تا حالا برای شما پیش آمده که گربه‌تان در یک یا چند ناحیه از بدنش دچار ریزش مو شود؟ یکی از بیماریهای شایع در گربه‌ها ریزش مو است که به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. اگر گربه در نواحی خاصی از بدنش دچار ریزش مو شود و این کچلی به شکل دایره باشد، به آن ریزش موی سکه‌ای می‌گویند و می‌تواند صورت، دست و پاها را درگیر کند. با مطالعه این مقاله متوجه می‌شوید که علت ریزش سکه ای موی گربه چیست و چطور می‌توانیم آن را درمان کنیم.
اگر می‌خواهید گربه شما دچار ریزش مو نشود، توصیه میکنیم با رعایت نکات بهداشتی، پیشگیری‌های لازم را انجام دهید. در این مقاله هم به علت بروز این بیماری اشاره میکنیم و هم انواع روشهای درمانی را توضیح می‌دهیم. همچنین اگر نگران وضعیت سلامتی گربه خود و یا ریزش موی آن هستید می‌توانید از خدمات مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید.
علت ریزش موی سکه ای گربه
اگر گربه شما دچار کچلی موضعی شده است، اصلاً جای نگرانی نیست. با این حال توصیه میکنیم با دامپزشک مشورت کنید تا سلامت گربه شما بررسی شود. دلایل زیادی باعث ریزش موی گربه می‌شود و البته انواع مختلفی دارد. یکی از آن‌ها ریزش موی سکه‌ای است که به آن «Alopecia» می‌گویند.
در این بیماری، بخشی از اندام‌های بدن که همیشه مو دارند، می‌ریزند یا در موارد حاد گربه به طور کامل کچل می‌شود. دلایل مختلفی باعث ایجاد این بیماری می‌شود. مهم‌ترین آن‌ها یک قارچ پوستی گربه به نام «درماتوفیت» (Dermatophyte) است که به آن «کرم حلقوی» (Ringworm) نیز گفته می‌شود.
البته علت ریزش موی سکه ای گربه ممکن است به دلیل آلرژی به کک هم باشد. حساسیت به غذا هم ممکن است باعث ریزش مو شود، مانند برخی شرایط متابولیکی که «پرکاری تیروئید» (hyperthyroidism) نام دارد و بر اثر ترشح بیش از حد هورمون تیروئید ایجاد می‌شود.
در بعضی گربه‌ها، مشکلات مجاری ادراری می‌تواند باعث ریزش مو شود، چون گربه مدام آن ناحیه را می‌لیسد و همین باعث ریزش مو می‌شود.
پاسخ دادن به سوالات زیر می‌تواند تا حد زیادی به تشخیص علت ریزش موی سکه ای گربه کمک کند:
- آیا گربه شما خودش را زیاد لیس می‌زند؟
- آیا اغلب خارش دارد و این اواخر بیشتر شده است؟
- اگر گربه/گربه‌‌های دیگری دارید، رابطه گربه شما با آن‌ها چگونه است؟ با آن‌ها سازگاری دارد یا مدام با هم دعوا میکنند؟
- آیا این اواخر در خانه اتفاقی افتاده است که باعث افزایش استرس در گربه شما شود؟
اما علت ریزش سکه ای موی گربه می‌تواند علاوه بر عفونت قارچی، انگل‌های پوستی نیز باشد، مانند کک یا کنه. در این حالت، گربه شدیداً خارش دارد و در نتیجه ریزش مو، قرمزی و التهاب پوست را به دنبال دارد. شپش‌ها هم می‌توانند باعث ایجاد عارضه پوستی شوند، اما ریزش موی سکه‌ای با کک و کنه شایع‌تر است.
آلرژی نیز می‌تواند علت ریزش سکه ای موی گربه باشد. برای مثال، حساسیت به مواد غذایی ممکن است علائمی مانند خارش و التهاب پوست و حتی ریزش مو ایجاد کند که بر اثر واکنش آلرژیک ایجاد شده است. همچنین حساسیت به گرده‌های گل یا ذرات گرد و غبار می‌تواند عامل ایجاد حساسیت‌های پوستی شود و در مواقعی علت ریزش سکه ای موی گربه هم باشد.
زخم‌های پوستی هم ممکن است باعث شیوع بیماریهای پوستی و علت ریزش سکه ای موی گربه باشند. زخم یا نیش حشرات ممکن است باعث ریزش موی آن ناحیه از بدن شوند.
مشکلات ناشی از استرس و اضطراب در گربه خانگی نیز می‌تواند باعث ریزش مو شود. البته این مشکل موقتی است و با بهتر شدن حال روحی گربه، رشد مجدد موها شروع می‌شود. بیشترین نواحی که دچار ریزش مو می‌شوند، اندام‌هایی است که گربه می‌تواند بلیسد. لیسیدن مدام یکی از دلایل ریزش موی گربه است.
به هم ریختن تعادل هورمون‌ها هم نقش زیادی در ریزش موی گربه دارد. پرکاری تیروئید (Hypothyroidism) که بر اثر ترشح بیش از حد هورمون تیروئید رخ می‌دهد، به طور مستقیم روی فولیکول‌‌های مو اثر می‌گذارد و در نهایت باعث ریزش موی ناحیه‌ای می‌شود. کم‌کاری تیروئید هم می‌تواند در موارد نادری روی ریزش مو تأثیر داشته باشد و تغییراتی در پوست و مو ایجاد کند.
تغذیه نامناسب هم ممکن است علت ریزش سکه ای موی گربه باشد. رژیم غذایی فاقد مواد معدنی و پروتئین منجر به ریزش مو در گربه می‌شود.
نقص سیستم ایمنی از مواردی است که راه نفوذ انواع باکتری، ویروس، قارچ و هر گونه عامل بیماری‌زا به بدن را باز میکند. برخی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس گربه (Lupus) باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن گربه برای حمله به بدن فعال شود. بنابراین، سلول‌های پوست از بین می‌روند و سطح پوست ملتهب می‌شود. کم‌کم ریزش موی ناحیه‌ای شروع می‌شود و در موارد حاد با حمله به ارگان‌های داخلی مانند کبد و کلیه، حتی خطر مرگ را نیز به دنبال دارد.
سرطان یا تومور هم با نشانه‌هایی مانند ریزش موی سکه‌ای در گربه همراه است که روی نواحی خاصی از پوست و ناخن هم اثر می‌گذارد و گاهی ممکن است مدت‌ها طول بکشد تا بهبودی کامل حاصل شود و رشد مجدد موها آغاز شود.
ریزش موی سکه‌ای در صورت گربه
درمان ریزش سکه ای موی گربه
درمان ریزش مو در گربه قبل از هر چیز به نوع بیماری او بستگی دارد. یعنی اگر بدانیم که علت ریزش سکه ای موی گربه چه بوده است، راحت‌تر می‌توانیم روشهای درمانی را امتحان کنیم.
در صورتی که ریزش موی سکه‌ای گربه فقط یک یا دو ناحیه از صورت یا بدن او را درگیر کرده باشد، و در صورتی که علائمی مانند خارش یا التهاب و قرمزی سطحی روی پوستش مشاهده شود، میتوان از روشهای خانگی برای درمان کمک گرفت.
اما در صورت ادامه‌دار بودن این نشانه‌ها و گسترش آن‌ها در بدن، حتماً باید به دامپزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم روی گربه شما انجام شود.
استفاده از شامپوهای ضدقارچ و ضدشوره به عنوان اولین و ساده‌ترین روش برای درمان ریزش قارچ پوستی گربه توصیه می‌شود. همچنین استفاده از پماد یا محلولهای موضعی می‌تواند در روند بهبود بیماری تأثیر مثبتی داشته باشد.
اما فراموش نکنید که دو تا سه هفته بعد از بهبودی کامل همچنان باید درمان را ادامه داد، چون احتمال برگشت بیماری وجود دارد.
به طور کلی، درمان ریزش موی سکه‌ای گربه به دو شکل خوراکی و موضعی امکان‌پذیر است. البته گاهی دامپزشک تزریق آمپول را هم برای درمان تجویز میکند. در ادامه این مقاله انواع روشهای درمانی را برای بهبود این بیماری توضیح می‌دهیم. در عین حال، در صورتیکه نگران وضعیت سلامت گربه خود هستید و فرصت مراجعه به دامپزشک را ندارید می‌توانید از خدمات دامپزشک سیار زی پت استفاده کنید.
استفاده از شامپو و اسپری ضدقارچ
با بیشتر شدن علائم ریزش مو در گربه‌تان، دامپزشک را در جریان قرار دهید. اگر بیماری هنوز در مراحل اولیه باشد، دامپزشک محصولاتی مانند شامپو یا اسپری ضد ریزش مو را تجویز میکند که باعث از بین رفتن قارچ درماتوفیت می‌شوند.
اما حتماً به مقدار و دفعات مصرف شامپو و اسپری ضدقارچ توجه داشته باید که طبق توصیه دامپزشک انجام شود. مصرف بیش از حد ممکن است باعث ایجاد آلرژی شود یا باکتری‌‌های مفید را هم از بین ببرد.
نحوه مصرف معمولاً به این صورت است که در ابتدا دفعات مصرف بیشتر است و حتی ممکن است به صورت روزانه یا یک روز در میان باشد، اما به مرور که علائم رو به بهبودی می‌رود، به یک بار در هفته و سپس ماهی دو بار کاهش می‌یابد.
بعد از بهبودی کامل هم تا سه هفته مصرف شامپو یا اسپری باید ادامه داشته باشد. از شامپوهای ضدقارچ میتوان به کتوکونازول و از اسپری آنتی‌باکتریال می‌تواند به اسپری حاوی کلروهگزیدین اشاره کرد. هر دو برای درمان ریزش سکه‌ای موی گربه تجویز می‌شوند.
کوتاه کردن مو و ناخن
با مشاهده ریزش سکه ای موی گربه بلافاصله موهای او را کوتاه کنید تا در جاهای دیگری از بدن او پخش نشود. این نکته را هم مدنظر داشته باشید که اصلاح موی گربه حتماً باید در شرایط کاملاً بهداشتی انجام شود و گربه قرنطینه باشد تا خودش و وسایلی که برای اصلاح موهای او استفاده شده، عامل انتقال بیماری به انسان یا حیوان دیگری نباشد.
شاید در ابتدای بیماری، تغییر شکلی در ظاهر ناخن‌ها یا پنجه گربه مشاهده نکنید، اما بهتر است ناخن‌هایش را هم کوتاه کنید تا اگر بیماری در کل بدنش پخش شد، ناخن و پنجه‌ها را درگیر نکند.
استفاده از پماد و محلول
پمادهای ضدقارچ مانند کلوتریمازول یا کتوکونازول که به صورت موضعی روی ناحیه درگیر مالیده می‌شود، به مرور باعث از بین رفتن علائم می‌شود و بعد از مدتی دوباره در آن ناحیه شاهد رشد موی مجدد خواهیم بود.
همچنین برخی محلول‌ها مانند به عنوان داروی ضدقارچ توسط دامپزشک تجویز می‌شود که تا مدت مشخصی بعد از بهبودی کامل هم باید استفاده شود. از محلولهای مؤثر برای درمان بیماری ریزش موی سکه‌ای گربه، «انیل کونازول» (Enilconazole) است که برای درمان عفونت قارچی در گاو، گوسفند، سگ و طیور هم استفاده می‌شود.
استفاده از قرص و مکمل ضدریزش مو
قرص‌ها و مکمل‌‌های دارویی باعث توقف ریزش مو و رشد مجدد موها می‌شوند. البته بهتر است برای تهیه این مکمل‌ها سرخود اقدام نکنید و حتماً با دامپزشک مشورت کنید. چون گاهی مکمل‌ها می‌توانند باعث بروز بیماریهای ثانویه شوند و عوارض جانبی مانند آلرژی یا تنگی نفس در گربه ایجاد کنند.
در صورتی که از قرص استفاده می‌‌کنید، حتماً دفعات مصرف را مشخص کنید و سر ساعت مشخصی به گربه دارو بدهید. در صورت فراموش کردن نوبت مصرف قرص، ممکن است تأثیر دارو در روند درمان کاهش یابد و طول درمان بیشتر شود.
در برخی موارد دامپزشک آمپول ضدقارچ هم برای درمان تجویز میکند. آمپول در مقایسه با پماد یا محلول زودتر اثر میکند و در مواقعی که سرعت پیشرفت بیماری زیاد است، تجویز می‌شود.
تغذیه مناسب
یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند در روند درمان بیماری قارچ پوستی تأثیرگذار باشد. معمولاً با ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن گربه، شرایط مساعدتری برای ابتلا به بیماریهای قارچی فراهم می‌شود. با رعایت تغذیه مناسب می‌توانیم ایمنی بدن گربه را بالا ببریم و او را در برابر این نوع بیماری‌‌ها مصون کنیم. در ادامه به چهار روش برای بهبود تغذیه گربه اشاره کرده‌ایم.
- از یک رژیم غذایی سرشار از پروتئین استفاده کنید: مطمئن شوید که رژیم غذایی گربه حاوی مقدار پروتئین کافی برای مقاومت در برابر بیماریهای عفونی و قارچی و سلامت پوست و موی او است.
- از یک رژیم غذایی حاوی اسدهای چرب ضروری استفاده کنید: امگا ۳ و امگا ۶، دو اسید چرب ضروری و برای سلامت پوست و مو مفید هستند. غذاهایی که سرشار از این دو اسید چرب باشد، از بروز بیماریهای پوستی مانند ریزش مو جلوگیری میکنند. در نتیجه گربه کمتر در معرض بیماریهای پوستی قرار می‌گیرد.
- از یک رژیم غذایی حاوی ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید: مواد مغذی مانند ویتامین E و روی، برای سلامت پوست و مو مهم هستند. همچنین اگر زخمی روی پوست تشکیل شده باشد، زودتر ترمیم می‌شود. زخم یا خراش روی پوست گربه، احتمال ورود قارچ یا عفونتهای باکتریایی را به بدنش افزایش می‌دهد. به همین دلیل، توصیه می‌شود از رژیم غذایی حاوی مواد معدنی و ویتامین برای بهبود سریع زخم‌ها کمک بگیرید.
- از یک رژیم غذایی حاوی آب و مایعات کافی استفاده کنید: خوردن آب کافی باعث حفظ سلامت پوست می‌شود و البته در سلامت اندام‌های دیگری مانند کلیه، معده و روده نیز تأثیر دارد. آب تازه به گربه‌تان بدهید و اگر زیاد آب نمی‌خورد، از مایعاتی استفاده کنید که میل به خوردن‌شان دارد و مواد معدنی بدنش را نیز تأمین میکند.
رعایت بهداشت
شانه کردن مو به طور مرتب باعث می‌شود که در صورت بروز بیماری متوجه اولین علائم آن مانند پوسته‌ریزی یا التهاب و قرمزی بشویم و سریع نسبت به درمان آن اقدام کنیم. همچنین موهای اضافی یا مرده از بدن او جدا می‌شود و این کار به حفظ سلامت پوست و موی او کمک میکند.
همچنین تمیز نگهداشتن محل خواب و ظرف آب و غذای او باعث پیشگیری از ورود هر گونه ویروس یا باکتری می‌شود. غذا و آب او را مرتب عوض کنید تا قارچ در آن رشد نکند.
ناخن‌های او را همیشه کوتاه نگه دارید تا زیر آن چرک جمع نشود. به علاوه، بهداشت دهان و دندان گربه نیز یکی از مسائل مهم در جلوگیری از بیماریهای عفونی است. برخی از عفونتهای قارچی از طریق آلودگی دهان و دندان ایجاد می‌شود.
معاینات دقیق و منظم
هر چند وقت یک بار، طی یک برنامه منظم و زیر نظر دامپزشک، باید گربه چک‌آپ شود و در صورت مشکوک به بیماری، آزمایشاتی روی او انجام شود. معاینات دقیق و به صورت مرتب، در تشخیص زودهنگام بیماری و درمان آن تأثیر زیادی دارد.
گاهی ممکن است علائم بیماریهای قارچ پوستی با ریزش مو بروز نکند. شاید هم ریزش موی گربه مشخص نباشد و به معاینه دقیق دامپزشک نیاز داشته باشد. در هر صورت، معاینه در تشخیص به‌موقع و جلوگیری از پیشرفت بیماری تأثیر زیادی دارد.
درمان خانگی
اگر با دیدن علائم به این نتیجه رسیدید که می‌توانید بدون مراجعه به دامپزشک و به کمک روشهای خانگی او را درمان کنید، توصیه میکنیم با مشاهده نشانه‌های بیماری پوستی، بلافاصله مراحل زیر را انجام دهید:
- گربه خود را قرنطینه کنید تا از حیوانات خانگی دیگر و افرادی که با او در یک خانه زندگی میکنند دور باشد.
- محل خواب، محل دستشویی، ظرف آب و غذا، وسایل بازی گربه و هر چیزی که با آن تماس داشته است را ضدعفونی کنید.
- مو و ناخن گربه را کوتاه کنید.
- از شامپوی ضدقارچ برای شستن گربه استفاده کنید.
- هر بار که به گربه دست می‌زنید یا به او نزدیک می‌شوید، از دستکش یک بار مصرف استفاده کنید و ماسک بزنید.
- در صورت استفاده از قرص یا محلول برای درمان گربه‌تان، رأس ساعت مشخص و به طور مرتب این کار را انجام دهید.
- بعد از بهبودی کامل، تا سه هفته همچنان مصرف دارو یا پماد را ادامه دهید.
جمع‌بندی
در این مطلب با علت ریزش سکه ای موی گربه آشنا شدیم و فهمیدیم که عوامل مختلفی از عفونت قارچی تا استرس و تغذیه نامناسب می‌توانند باعث ایجاد این عارضه شوند. در ادامه به این نکته اشاره کردیم که اگر گربه در ناحیه خاصی از بدنش دچار ریزش مو شده است، برای درمان بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید. چند روش درمان را هم معرفی کردیم که برخی از آن‌ها را به عنوان روش درمان خانگی میتوان امتحان کرد.
تشخیص اولیه و زودهنگام در سرعت بهبود و جلوگیری از پیشرفت بیماری مؤثر است، اما روند درمان حتی بعد از بهبودی کامل هم گاهی ممکن است تا چند هفته ادامه پیدا کند.
برای تشخیص علت ریزش سکه‌ای موی گربه هم آزمایش خون گرفته می‌شود تا سطح هورمون‌ها و سیستم ایمنی بدن مشخص شود. در مواردی که نواحی درگیر در بدن گربه به دارودرمانی مقاومت نشان می‌دهد، حتماً باید نمونه‌برداری صورت بگیرد و به آزمایشگاه فرستاده شود. در صورتیکه گربه شما با مشکلات پوستی یا هر مشکل دیگری مواجه است می‌توانید همین الان از سرویس مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کرده و یا با استفاده از خدمات دامپزشک سیار زی پت درمان آن را شروع کنید.