بررسی جعبه خاک گربه روش مؤثری برای ارزیابی سلامت دستگاه گوارش او است. مدفوع طبیعی گربه باید به رنگ قهوهای تا قهوهای تیره باشد. خون در مدفوع گربه ممکن است نشانهای از یک مشکل داخلی باشد و نباید آن را نادیده گرفت.
در این مقاله به بررسی علل وجود خون در مدفوع گربه میپردازیم و به روشهای تشخیص، پیشگیری و درمان اشاره میکنیم. برای اطلاع بیشتر درباره علت خون در مدفوع گربه میتوانید از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمیتوانید حیوان خانگی خود را به کلینیکهای دامپزشکی ببرید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
خون در مدفوع گربه نشانه چیست؟
خون در مدفوع گربه نشانه اختلال در دستگاه گوارش، التهاب روده یا وجود انگل و عفونت است. این وضعیت ممکن است علت سادهای داشته باشد یا خبر از مشکلات وخیمتری مانند کولیت، آلرژی غذایی یا آسیب در ناحیه مقعد دهد.
بررسی جعبه خاک گربه یکی از بهترین روشها برای ارزیابی سلامت گوارش این حیوان است. مدفوع طبیعی گربه باید به رنگ قهوهای تا قهوهای تیره باشد. اگر در مدفوع گربه خود رگههای خونی مشاهده کردید، این موضوع را نادیده نگیرید، زیرا حتی مقدار کمی خون هم ممکن است علامت یک مشکل داخلی باشد.
در برخی موارد، علت خون در مدفوع گربه میتواند تغییر ناگهانی رژیم غذایی یا استرس محیطی باشد، اما در هر حالت باید بررسی شود. بهترین کار، مشاوره با دامپزشک یا استفاده از خدمات ویزیت دامپزشک زیپت در منزل است تا از سلامت کامل گربه خود اطمینان پیدا کنید. در ادامه به بررسی علت وجود خون در مدفوع گربه میپردازیم.
علت وجود خون در مدفوع گربه چیست؟
خون در مدفوع گربه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. شایعترین آنها ۹ مورد زیر است:
- عفونتهای ویروسی، باکتریایی و قارچی
- انگل های رودهای
- حساسیت یا عدم تحمل غذایی
- بلعیدن اجسام خارجی
- سموم و مواد شیمیایی
- اسهال شدید و التهاب مزمن روده
- یبوست
- اختلال در عملکرد اندامها
- تومور یا سرطان
در ادامه هر یک از دلیل فوق را بررسی میکنیم.
۱. عفونت های ویروسی، باکتریایی و قارچی
عفونت دستگاه گوارش (GI) میتواند باعث التهاب، تحریک و خونریزی روده شوند. این عفونتها ممکن است باکتریایی (مانند سالمونلا)، ویروسی (مانند پنلوکوپنی) یا در موارد نادر قارچی (مانند هیستوپلاسموز) باشند.
علائم شایع به شکلهای زیر بروز میکند که به دلیل خونریزی دستگاه گوارش است.
- اسهال
- استفراغ
- بیاشتهایی
- وجود خون در مدفوع
۲. انگل های رودهای
وجود خون در مدفوع گربه ممکن است به دلیل انگلهای رودهای مانند کوکسیدیا، ژیاردیا یا کرم قلابدار باشد. این انگلها به دیواره روده میچسبند و با تغذیه از آن، باعث آسیب دیدن روده و خونریزی میشوند. علاوه بر این، چون مواد مغذی را جذب میکنند، گربه دچار سوءتغذیه، کاهش وزن و ضعف عمومی میشود.
۳. حساسیت یا تغییر در رژیم غذایی
تغییر در رژیم غذایی یا حساسیت غذایی میتواند باعث اسهال و وجود خون در مدفوع شود. برای مثال، در بچهگربهها، واکنش به غذای جدید پس از اینکه از شیر گرفته میشوند، یکی از دلایل رایج مشاهده خون در مدفوع است.
۴. بلعیدن اجسام خارجی
گربهها گاهی ممکن است اجسام خارجی مانند تکه استخوان یا پلاستیک را ببلعند. این مواد باعث خراش، زخم یا پارگی در دستگاه گوارش میشوند. در برخی موارد، هنگام عبور شیء از روده، خونریزی از ناحیه مقعد نیز دیده میشود.
۵. سموم و مواد شیمیایی
مصرف مواد سمی یا خورنده میتواند باعث آسیب دیدن پوشش داخلی روده و زخم شدن و خونریزی شود. همچنین، خوردن سم موش یکی از دلایل وجود خون در مدفوع گربه است که وضعیت خطرناکی هم به شمار میرود، زیرا مانع از لخته شدن طبیعی خون میشود و ممکن است باعث اسهال خونی در گربه شود.
۶. اسهال شدید و التهاب مزمن روده
بیماری IBD یا التهاب مزمن روده میتواند باعث آسیب دیدن و خونریزی در دیواره دستگاه گوارش شود. در این حالت، مدفوع گربه شبیه ژل یا مخاط غلیظی با رگههای خونی است که به آن موکوس میگویند.
اسهال شدید نیز بر اثر تحریک دیواره روده باعث خونریزی میشود. در صورت تداوم، ممکن است گربه دچار کمآبی شدید و ضعف عمومی شود که نیاز به درمان فوری دارد.
۷. یبوست
در یبوست، مدفوع خشک و سفت میشود و عبور آن از روده دشوار است. این اتفاق باعث میشود که گربه هنگام دفع زور بزند و پارگیهای کوچکی در مقعد ایجاد میشود که نتیجه آن مشاهده خون در مدفوع است. یبوست معمولاً به علت کمبود فیبر، کمآبی یا تغذیه نامناسب ایجاد میشود.
۸. اختلال در عملکرد اندامها
وجود خون در مدفوع گربه گاهی نشانهای از نارسایی اندامهای داخلی است. برای مثال، بیماری کلیوی میتواند باعث زخم معده و روده شود. در این حالت، خون در مسیر گوارش تجزیه میشود و مدفوع به رنگ سیاه و چسبناک، مانند قیر در میآید.
۹. تومور یا سرطان
در گربههای مسن، وجود خون در مدفوع ممکن است نشانه تومور خوشخیم یا بدخیم در روده باشد. این نوع خونریزی معمولاً حالت متناوب دارد، یعنی ممکن است یک روز در مدفوع خون دیده شود و روز بعد مدفوع طبیعی به نظر برسد.
راه تشخیص خون در مدفوع گربه
برای اینکه صاحبان گربه بتوانند خون در مدفوع حیوان خود را تشخیص دهند، نکات زیر به زبان ساده و قابلفهم شرح داده شده است.
- رنگ خون: خون در مدفوع گربه معمولاً به دو شکل دیده میشود:
- خون قرمز روشن: به شکل رگهها یا لکههای خون تازه روی مدفوع یا بیرون از مقعد گربه است. این نوع خونریزی معمولاً از بخشهای پایینی دستگاه گوارش مانند روده بزرگ، راستروده یا مقعد ایجاد میشود.
- خون تیره یا سیاه: این نوع خون که به رنگ سیاه و قیری است در مدفوع دیده میشود و نشاندهنده خونریزی از بخشهای بالایی مانند معده یا روده کوچک است. خون سیاه به دلیل هضم خون قبل از خروج از بدن به این رنگ در میآید.
- ظاهر مدفوع: اگر مدفوع گربه به رنگ غیر عادی مانند قرمز، قهوهای تیره یا سیاه تغییر رنگ داده باشد یا حالت آبکی، شل و غیر طبیعی پیدا کرده باشد، احتمال وجود خون در آن زیاد است.
- علائم همراه: علاوه بر خون در مدفوع، تغییرات رفتاری گربه مانند کاهش اشتها، بیحالی، استفراغ، درد شکم یا لیسیدن مکرر ناحیه مقعد هم نشانههای هشداردهندهای هستند.
- خونریزی از مقعد: در برخی موارد، ممکن است خون به صورت قطرات واضح یا رگههایی از مقعد بیرون بیاید که نیازمند بررسی دامپزشک است.
تشخیص دامپزشک
تشخیص دامپزشک برای خون در مدفوع گربه شامل چند مرحله است که به صورت زیر انجام میشود:
- معاینه فیزیکی و بررسی پرونده پزشکی: دامپزشک ابتدا درباره پرونده پزشکی گربه، تغییر در تغذیه و علائم دیگر مانند بیاشتهایی، استفراغ و کاهش وزن میپرسد و معاینه فیزیکی انجام میدهد.
- مشاهده ظاهری مدفوع: رنگ، بافت و وجود خون در مدفوع بررسی میشود. خون قرمز روشن معمولاً نشاندهنده خونریزی در بخشهای پایینی دستگاه گوارش است و خون تیره یا سیاه نشاندهنده خونریزی در بخشهای بالاتر است.
- آزمایش مدفوع: برای شناسایی انگلها، باکتریها یا خون غیر واضح در مدفوع نمونهبرداری و آزمایش انجام میشود.
- آزمایش خون: ممکن است آزمایش خون جهت بررسی عفونت، کمخونی یا سایر مشکلات داخلی انجام شود.
- تصویربرداری: در صورت لزوم، دامپزشک از روشهای تصویربرداری مثل رادیوگرافی (X-ray) یا سونوگرافی (اولتراسوند) برای بررسی ساختار داخلی دستگاه گوارش و پیدا کردن منبع خونریزی استفاده میکند.
- آندوسکوپی: در موارد خاص، ممکن است دامپزشک اقدام به آندوسکوپی کند که با آن میتواند به طور مستقیم داخل معده و روده را مشاهده و نمونهبرداری کند.
- بیوپسی: اگر توده یا ضایعه مشکوکی دیده شود، نمونهبرداری بافتی (بیوپسی) برای تشخیص دقیقتر انجام میشود.
درمان خون در مدفوع گربه
خون در مدفوع گربه معمولاً وضعیت نگرانکنندهای نیست. در صورت مشاهده، اگر علائم شدید نباشد و در همان مراحل اولیه بیماری آن را تشخیص دهند، روشهای درمان خانگی میتواند مؤثر باشد. اما در صورتی که علائم شدید یا نگرانکننده باشد، بهتر است به دامپزشک مراجعه کرد. در ادامه به انواع روشهای مراقبت خانگی و بالینی اشاره خواهیم کرد.
روشهای مراقبت در خانه
اگر در مدفوع گربه خود خون مشاهده کردید، ابتدا با دامپزشک مشورت کنید. در برخی موارد، درمان خانگی با راهنمایی دامپزشک امکانپذیر است. درمان خانگی معمولاً شامل موارد زیر است:
- استفاده از پروبیوتیکها: به بهبود عملکرد روده و تعادل باکتریهای مفید کمک میکنند.
- ایجاد محیطی آرام و گرم: اجازه دهید گربه در محیطی ساکت و راحت استراحت کند و همیشه به آب تازه دسترسی داشته باشد.
- رژیم غذایی ویژه: در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول، میتوان از غذای ساده و مرطوب استفاده کرد. در صورت نیاز به ادامه درمان، غذای قابلهضم و درمانی مانند زیر نظر دامپزشک پیشنهاد میشود.
- پرهیز از دادن تشویقی: تا زمان برطرف شدن علائم، از دادن هرگونه میانوعده یا تشویقی خودداری کنید.
درمان توسط دامپزشک
درمان خون در مدفوع گربه توسط دامپزشک با توجه به علت آن متفاوت است و شامل سه رویکرد زیر میشود:
- درمان دارویی
- رژیم غذایی و مراقبت
- درمان تخصصی
- نظارت و پیگیری
۱. درمان دارویی
اگر علت خونریزی انگل یا عفونت انگلی باشد، دامپزشک داروهای ضد انگل مخصوص تجویز میکند تا انگلها از بدن گربه خارج شوند. در موارد عفونت باکتریایی، از آنتیبیوتیک استفاده میشود تا عفونت برطرف شود. برای التهاب روده یا مشکلات گوارشی خفیف، داروهای ضدالتهاب و تقویتکننده دستگاه گوارش تجویز میشود.
اگر واکنش آلرژیک یا حساسیت غذایی باشد، رژیم غذایی گربه با توصیه دامپزشک تغییر میکند.
۲. رژیم غذایی و مراقبت
در بسیاری موارد، دامپزشک توصیه میکند از غذای ساده، قابل هضم و کمچرب برای مدتی استفاده شود تا فشار روی دستگاه گوارش کاهش یابد. مصرف آب کافی و نظارت بر علائم بهبودی نیز مهم است.
۳. درمان تخصصی
اگر علت خون تومور، پولیپ یا ضایعه جدی باشد، ممکن است درمانهای تخصصی نظیر جراحی یا آندوسکوپی نیاز باشد تا منبع خونریزی حذف شود. در موارد شدید خونریزی و کاهش زیاد حجم خون، درمان حمایتی مانند تزریق سرم یا خون انجام میشود.
۴. نظارت و پیگیری
دامپزشک پس از شروع درمان معمولاً وضعیت گربه را در روزهای آینده از نظر برطرف شدن نشانهها، بهبود وضعیت گوارشی و کاهش علائم بیماری پیگیری میکند. اگر علت خونریزی رفع نشود یا علائم جدیدی ظاهر شود، از روشهای دقیقتری برای تشخیص استفاده خواهد شد.
برای اطلاع بیشتر درباره روشهای درمانی میتوانید از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمیتوانید حیوان خانگی خود را به کلینیکهای دامپزشکی ببرید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
مراقبت از گربه در دوران نقاهت
در شرایطی که گربه به مراقبت نیاز دارد، با توجه به علتی که دامپزشک تشخیص داده است، روشهای مختلفی در نظر گرفته میشود. اما اگر درمان به درستی انجام شود، از بروز بسیاری از مشکلات ثانویه جلوگیری خواهد کرد. با شروع دوره درمانی، خون در مدفوع گربه کمتر دیده میشود و به مرور زمان کاملاً از بین میرود و رنگ و شکل مدفوع به حالت عادی برمیگردد.
اگر چنینی اتفاقی نیفتاد، بهتر است حتماً دامپزشک را در جریان قرار دهید. در برخی از گربهها طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت بهبودی کامل حاصل میشود، اما در برخی دیگر ممکن است چند روز طول بکشد. برخی شرایط هم نیاز به مراقبتهای طولانیتر دارد و حتی ممکن است چند روزی گربه در کلینیک بستری شود.
بعد از بهبودی کامل هم نیاز به معاینه منظم است و بعد از هر بار دفع، توصیه میشود مدفوع گربه را بررسی کنید تا اگر مشکلی باقی مانده باشد، با دامپزشک مشورت کنید. در برخی موارد هم که حیوان تحت عمل جراحی قرار میگیرد، لازم است تحت مراقبتهای ویژه باشد، بهویژه اگر شیمیدرمانی هم شده باشد، چون سیستم ایمنی حیوان ضعیف میشود و نباید در معرض عوامل بیماریزا قرار بگیرد.
مصرف آب کافی و غذاهای مرطوب در دوران نقاهت توصیه میشود. همچنین فراهم کردن محیطی آرام و به دور از حیوانات دیگر میتواند به روند بهبودی کمک کند. رعایت بهداشت و تمیز کردن روزانه محل استراحت گربه نیز از جمله مواردی است که باید در دوران نقاهت مدنظر داشت. جعبه خاک گربه را نیز بعد از هر بار دفع تمیز کنید.
پیشگیری از تشکیل خون در مدفوع گربه
هیچچیز به اندازه پیشگیری نمیتواند در حفظ سلامت حیوانات خانگی تأثیر داشته باشد. ایجاد عادات سالم و رعایت نکات بهداشتی میتواند به کاهش خطر بروز مشکلات گوارشی و خون در مدفوع گربه کمک کند.
با برنامهریزی دقیق و مراقبت منظم، میتوانید سلامت گوارش گربهتان را در طولانیمدت تضمین کنید و از بروز مشکلات حاد جلوگیری کنید. چند راهکار مؤثر برای پیشگیری از تشکیل خون در مدفوع گربه شامل موارد زیر است:
- ویزیت منظم دامپزشک: بررسی سالانه یا طبق توصیه دامپزشک برای شناسایی زودهنگام مشکلات
- برنامه منظم ضدانگلها: رعایت دقیق زمانبندی داروهای ضدانگل داخلی و خارجی
- رژیم غذایی باکیفیت و مناسب: تغذیه متعادل و متناسب با سن، وزن و نیازهای گربه
- کاهش استرس: فراهم کردن محیط آرام و امن برای گربه
- هیدراتاسیون کافی: اطمینان از دسترسی دائمی به آب تازه و تمیز
- تمیز نگه داشتن جعبه خاک: شستوشو و تعویض مداوم خاک برای حفظ سلامت دستگاه گوارش و پیشگیری از عفونت
در صورت مشاهده خون در مدفوع گربه چه کار کنیم؟
مشاهده خون در مدفوع سگ اغلب صاحب او را نگران میکند. بهترین اقدام، تماس فوری با دامپزشک برای دریافت مشاوره است. در برخی موارد، مشاوره تلفنی مانند مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت میتواند به شما کمک کند تا مشخص شود آیا سگ باید هر چه زودتر معاینه شود یا فعلاً نیازی به این کار نیست.
مراقبتهای خانگی
در بعضی شرایط، مراقبت در خانه ممکن کافی است و گربه به مرور حالش خوب میشود. برای مثال، خوردن مواد غذایی رنگی مانند چغندر یا خوراکیهای قرمز رنگ مصنوعی میتواند ظاهری شبیه به خون در مدفوع ایجاد کند بدون آنکه واقعاً خون وجود داشته باشد.
قبل از نگرانی بیش از حد، به این فکر کنید که در روزهای اخیر گربه شما چه چیزهایی خورده یا با چه موادی تماس داشته است. این بررسی میتواند به شما و دامپزشک کمک کند تا علت را بهتر شناسایی کند و درباره مراحل بعدی تصمیمگیری کند. موارد زیر را هنگام مراقبتهای خانگی از گربه خود مدنظر داشته باشید:
- بررسی دقیق ظاهر مدفوع: رنگ، قوام و وجود خون یا مخاط را بررسی کنید.
- پیگیری مصرف آب و غذا: مطمئن شوید گربه به اندازه کافی غذا میخورد و آب مینوشد.
- مشاهده تغییرات رفتاری: هر گونه رفتار غیر معمول مانند بیحالی، کمتحرکی یا بیاشتهایی را در نظر داشته باشید.
- یادداشت کردن سایر علائم: استفراغ، عطسه یا سایر علائم غیر عادی را یادداشت کنید.
- جمعآوری نمونه مدفوع تازه: در صورت امکان، نمونه مدفوع تازه برای ارائه به دامپزشک آماده کنید.
چه زمانی خون در مدفوع گربه نگران کننده است؟
وجود خون در مدفوع گربه همیشه نشانهای از بیماری حاد نیست، اما در برخی موارد ممکن است به درمان فوری نیاز داشته باشد. بررسی وضعیت عمومی گربه اهمیت زیادی دارد. در ادامه، توضیح دادهایم که چه وضعیتی نیاز به مراجعه فوری دارد و در چه شرایطی به مشورت با دامپزشک نیاز است.
مواردی که نیاز به درمان اورژانسی دارند
در صورتی که گربه شما علائم زیر را دارد، حتماً باید به دامپزشک مراجعه کنید:
- لثه بیرنگ، تنفس سخت، بیحالی و زمین خوردن
- استفراغ و اسهال شدید و ناگهانی همراه با خون
مواردی که باید با دامپزشک تماس بگیرید
در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، تماس با دامپزشک ضروری است:
- مدفوع سیاه و قیری شکل
- درد هنگام دفع
- اسهال خونی مکرر
مواردی که می توان ابتدا مشورت کرد
اگر گربه شما در حالت کلی سالم است اما فقط چند لکه خون در مدفوع او دیدهاید، میتوانید با دامپزشک مشورت کنید تا دلیل احتمالی بررسی شود. همچنین، اگر در مورد داروهای ضدانگل یا رژیم غذایی مناسب گربهتان سوالی دارید، تماس با دامپزشک بهترین گزینه است.
البته برای مشورت نیز این امکان وجود دارد که از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر تمایلی ندارید که حیوان خانگی خود را به کلینیکهای دامپزشکی ببرید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
سوالات رایج
در این بخش سعی کردهایم به برخی از پرسشهای متداول درباره خون در مدفوع گربه پاسخ دهیم.
۱. آیا خون در مدفوع گربه ممکن است باعث مرگ او شود؟
در موارد شدید بله. اگر خونریزی از دستگاه گوارش زیاد باشد یا همراه با استفراغ و اسهال شدید رخ دهد، میتواند خطرناک باشد. از دست دادن زیاد مایعات و خون ممکن است باعث کمآبی شدید و کمخونی (آنمی) شود. این وضعیت در صورت درمان نشدن میتواند منجر به شوک، مشکلات تنفسی، آسیب دیدن اندامهای داخلی و حتی مرگ شود.
۲. اگر همراه خون مخاط هم در مدفوع گربه دیده شود چه باید کرد؟
معمولاً مشاهده موکوس یا مخاط غلیظ همراه با خون در مدفوع گربه نشاندهنده این است که گربه اسهال شده است و میتواند نشانههای از بیماریهای انگلی، عفونت یا مشکلات ناشی از رژیم غذایی نامناسب باشد.
۳. اگر خونریزی از مقعد گربه باشد چه باید کرد؟
خونریزی از مقعد گربه نشاندهنده مشکل در روده حیوان است. به همین دلیل آن را یک وضعیت اورژانسی در نظر بگیرید و بلافاصله گربه را به کلینیک ببرید. قبل از آن مطمئن شوید که خوراکی غیر معمولی نخورده باشد یا جسم خارجی وارد بدنش نشده باشد. چون اجسام خارجی به سختی از بدن دفع میشوند و هنگام دفع ممکن است مقعد را زخم کنند و عامل خونریزی همین باشد. همچنین اگر تغییری در رژیم غذایی او ایجاد شده است، به دامپزشک اطلاع دهید یا اگر گربه شما اخیراً در شرایط استرسزا قرار گرفته است، ممکن است دلیل چنین شرایطی باشد.
جمعبندی
خون در مدفوع گربه نشانهای است که نمیتوان به راحتی از آن گذشت. با توجه به رنگ و شکل خون، میتوان محل خونریزی را تشخیص داد و برخی علائم هشداردهنده همراه با آن ممکن است وجود داشته باشد. توجه به این نکات و مراجعه به دامپزشک برای تشخیص و درمان مناسب امری ضروری است تا سلامت گربه حفظ شود و مشکلات جدیتری پیش نیاید.