لنگیدن سگ اغلب به دلیل بیماریهای اسکلتی، عضلانی یا مفصلی است. این وضعیت می‌تواند ناشی از آسیب‌هایی مانند شکستگی و پیچ خوردن پا باشد یا به دلیل بیماریهای مزمن مانند آرتروز و دیسپلازی مفصل رخ دهد. گاهی نیز علت لنگیدن سگ وجود جسم خارجی در پنجه یا آسیب دیدن ناخن است.
این موضوع باید جدی گرفته شود، زیرا بی‌توجهی به آن ممکن است مشکل را بدتر کند و سلامت حیوان را به خظر بیندازد. در این مقاله بررسی می‌کنیم که علت لنگیدن سگ چست و چه علائمی دارد، چه زمانی باید به دامپزشک مراجعه کرد و همچنین با ۱۵ روش درمانی مؤثر برای برطرف کردن این مشکل آشنا می‌شویم. برای اطلاع بیشتر درباره علت لنگیدن سگ می‌توانید از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمی‌توانید حیوان خانگی خود را به کلینیک‌های دامپزشکی ببرید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
علت لنگیدن سگ چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند در علت لنگیدن سگ نقش داشته باشند. برخی از بیماری‌ها ممکن است باعث لنگیدن سگ شود. در کنار آن، آسیب دیدن سگ بر اثر سانحه نیز می‌تواند یکی از دلایل آن باشد. برخی از علت‌های شایع لنگیدن سگ عبارتند از:
- شکستگی استخوان
- آسیب دیدن تاندون یا رباط، مثل پارگی رباط صلیبی
- کشیدگی عضلانی
- زخم یا کبودی در اندام یا پنجه‌ها
- دررفتگی مفصل
- نیش یا گزش حشرات
- آسیب دیدن ناخن
- ورود جسم خارجی به پنجه
- عفونت‌های باکتریایی یا قارچی در بافت نرم، استخوان یا مفصل
- اختلالات رشد مانند دیسپلازی آرنج و لگن، جا‌به‌جایی کشکک و استئو کندریت شانه (OCD)
- اختلالات خودایمنی مثل پلی‌آرتریت خودایمنی (IMPA)
- بیماریهای مفصلی مانند آرتروز
- بیماری‌هایی که ناقل آنها کنه است.
- سرطان‌هایی که بافت نرم، استخوان یا مفصل را درگیر می‌کنند.
- آسیب‌ها یا بیماریهای سیستم عصبی
دامپزشک می‌تواند با در نظر گرفتن این علائم و روشهای دقیق معاینه و ارزیابی، به طور دقیق علت لنگیدن سگ را تشخیص دهد و راهنمایی کند.
لنگیدن سگ چه علائمی دارد؟
وضعیت جسمی سگتان را بررسی کنید. اگر سگ شما علائم زیر را بروز می‌دهد، ممکن است به علت لنگیدن سگ باشد و بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید.
- ناله کردن یا زوزه کشیدن
- لرزش
- تغییر رفتار (مثل پنهان شدن، بی‌میلی به تحرک، ترس یا واکنش‌پذیری)
- خونریزی
- شکستگی یا دررفتگی
- کشیدن پا
- تورم پا
- بی‌حالی
- سردرگمی
- استفراغ
- مشکل در تنفس
اگر می‌خواهید با علائم بیشتری آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمی‌توانید حیوان خانگی خود را به کلینیک‌های دامپزشکی ببرید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
انواع لنگیدن سگ
لنگیدن در سگ انواع مختلفی دارد که در ادامه این مطلب به آن اشاره می‌کنیم. مهم‌ترین آنها به چهار نوع زیر تقسیم می‌شود:
- لنگیدن مزمن
- لنگیدن حاد
- لنگیدن خفیف
- لنگیدن شدید
در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم تا به عنوان صاحب سگ بتوانید علت لنگیدن سگ خود را بهتر تشخیص دهید.
۱. لنگیدن مزمن
لنگیدن مزمن زمانی رخ می‌دهد که لنگیدن دو هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد. شاید قبلاً کم‌وبیش شاهد لنگیدن سگ خود بوده‌اید، اما حالا مشخص‌تر شده است. شاید هم فکر می‌کردید با استراحت کردن برطرف می‌شود، اما نشده است.
اگر لنگیدن چند روز ادامه پیدا کرد، بهتر است دامپزشک علت را بررسی کند. لنگیدن مزمن معمولاً یک وضعیت اورژانسی نیست، اما باید هرچه سریع‌تر به دامپزشک مراجعه کنید تا سگتان زودتر از این وضعیت نجات پیدا کند.
۲. لنگیدن حاد
اگر لنگیدن تازه و به طور ناگهانی شروع شود، به آن لنگیدن حاد می‌گویند. در این حالت باید مشخص شود که لنگیدن از نوع خفیف یا شدید است.
۳. لنگیدن خفیف
لنگیدن خفیف یعنی سگ هنوز از پا استفاده می‌کند، اما وزنش را روی پاهایش نمی‌گذارد. اگر سگ سالم و راحت است، چند روز استراحت و محدود فعالیت (مثل قفس و تنها زمان کوتاه برای دستشویی) مناسب است. اگر بهبود پیدا نکرد، لنگیدن بدتر شد یا پس از چند روز به حالت عادل بازنگشت، به دامپزشک مراجعه کنید.
۴. لنگیدن شدید
سگ در لنگیدن شدید ممکن است وزن خود را روی پا نگذارد یا فقط نوک پنجه را روی زمین بگذارد. با این حال، این وضعیت به شخصیت سگ بستگی دارد: بعضی از سگ‌ها حتی با درد خفیف وزن‌شان را روی پا نمی‌گذارند، در حالی که برخی دیگر با وجود درد زیاد تقریباً طبیعی راه می‌روند.
این نکته به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید که آیا باید فوراً به کلینیک بروید یا به دامپزشک معمولی مراجعه کنید.
اگر سگ می لنگد چه کار باید کرد؟
اگر سگ شما می‌لنگد، قبل از هر چیز بررسی کنید که شدت بیماری چقدر است. اگر تازه و خفیف است و علائم دیگری ندارد، چند روز به او استراحت بدهید و وضعیت را زیر نظر بگیرید. به سگتان داروهای مسکن که مخصوص انسان است ندهید. همچنین از مصرف داروهای بدون نسخه خودداری کنید.
اگر لنگیدن چند روز ادامه پیدا کرد یا بهتر نشد، با دامپزشک تماس بگیرید. اگر علائم دیگری مشاهده شد، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.
در صورت عدم مشاهده سایر علائم، کف پای سگ را بررسی کنید. گاهی چیزهایی مثل آدامس، سنگ یا خار بین پنجه‌ها گیر می‌کنند و باعث لنگیدن می‌شوند.
فراموش نکنید که لنگیدن معمولاً نشان‌دهنده درد است. حتی در موارد خفیف، تماس با دامپزشک بهترین راه برای تسکین درد سگ است. برخی سگ‌ها هنگام معاینه لنگیدنِ خود را پنهان می‌کنند، بنابراین گرفتن ویدئو از لنگیدن می‌تواند به دامپزشک در تشخیص مشکل کمک کند.
در طول استراحت سگ، از دویدن، پریدن یا بازی‌های سنگین جلوگیری کنید و هنگام بیرون رفتن برای دستشویی از قلاده برای او استفاده کنید.
تشخیص علت لنگیدن سگ
دامپزشک با در نظر گرفتن پرونده پزشکی سگ و سوابق بیماری او، علت لنگیدن را بررسی می‌کند. به عنوان صاحب سگ، لازم است برای تشخیص بهتر با دامپزشک همکاری کنید. برای این منظور، دامپزشک سوالاتی از شما می‌کند و باید برای پاسخ دادن به آنها آماده باشید. برخی از این سوالات عبارتند از:
- سگتان چند وقت است که می‌لنگد؟
- آیا حادثه یا ضربه مشخصی باعث لنگیدن شده است؟
- لنگیدن هر از گاهی رخ می‌دهد یا دائمی است؟
- چه درمان‌هایی در خانه انجام داده‌اید و آیا نتیجه داده‌اند؟
- تغییرات دیگری در سلامت یا رفتار سگ مشاهده کرده‌اید؟
- آیا سگتان بیماری زمینه‌ای دارد که لنگیدن را تشدید کند یا باعث آن شده باشد، مثل آرتروز، دیسپلازی لگن یا جا‌به‌جایی کشکک؟
معاینه فیزیکی
سپس دامپزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که شامل موارد زیر است:
- بررسی راه رفتن حیوان برای تشخیص ناهنجاری‌های حرکتی
- حرکت دادن مفاصل در محدوده‌ای که در حالت عادی حرکت می‌کنند.
- لمس و معاینه پشت، اندام‌ها، مفاصل و پنجه‌ها برای بررسی درد یا ناهنجاری
- بررسی واکنش‌ها و وضعیت حسی حیوان (آگاهی از موقعیت اندام‌ها)
اغلب برای تشخیص نیاز به رادیوگرافی (X-ray) است. در برخی موارد، انجام آزمایش خون، سی‌تی‌اسکن، MRI، بررسی وضعیت مایع مفصلی یا آزمایش‌های دیگر نیز لازم است.
تشخیص شدت لنگیدن سگ و اقدامات لازم
برای این‌که بفهمید لنگیدن سگتان چقدر جدی است و چه کاری باید انجام دهید، به نکات زیر توجه کنید:
- لنگیدن خفیف: شامل تغییرات جزئی در نحوه راه رفتن یا هر از گاهی لنگیدن است و معمولاً به دلیل خستگی، ضربه یا مشکلات مفصلی رخ می‌دهد. برای کنترل بیماری، فعالیت سگ را محدود کنید، پای آسیب‌دیده را لمس کنید تا تورم یا درد مشخص شود و چند روز او را زیر نظر داشته باشید. اگر لنگیدن ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، به دامپزشک مراجعه کنید.
- لنگیدن آشکار: در این حالت شاهد لنگیدن واضح و مداوم، ناتوانی در تحمل وزن روی پا یا درد شدید هستید که ممکن است ناشی از شکستگی، دررفتگی مفصل، پارگی رباط یا عفونت باشد. برای کنترل بیماری، لازم است هرچه سریع‌تر سگ را نزد دامپزشک ببرید تا معاینه و درمان تخصصی انجام شود. در این مدت از حرکت زیاد او جلوگیری کنید.
نکته مهم: لنگیدن خفیف هم اگر بیش از چند روز ادامه پیدا کند، باید توسط دامپزشک بررسی شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند از مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند و درمان سریع‌تر و مؤثرتری را رقم بزند.
درمان لنگیدن سگ
درمان لنگیدن سگ به روشهای مختلفی انجام می‌شود، اگر لنگیدن از نوع خفیف باشد و زود تشخیص داده شود، به کمک روشهای درمان خانگی قابل‌درمان است. اما در موارد شدیدتر لازم است از دامپزشک کمک گرفته شود تا به کمک درمان دارویی درد را تسکین دهد.
در مواقعی که نیاز به درمان پیشرفته باشد، مانند عمل جراحی یا بستن آتل و گچ گرفتن، نوع مراقبت‌های بعد از درمان نیز متفاوت خواهد بود. در ادامه، هر یک از روشهای درمانی را بررسی می‌کنیم.
۱. درمان توسط دامپزشک
دامپزشک بر اساس تشخیص و وضعیت عمومی سگ، روش درمانی مناسب را پیشنهاد می‌دهد. در برخی موارد، فقط استفاده از مسکن یا سایر روشهای تسکین‌دهنده درد و استراحت کردن کافی است.
اغلب دامپزشک داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) برای کاهش درد تجویز می‌کنند که برای سگ‌ها ایمن‌تر از داروهای مخصوص انسان هستند. داروها شامل موارد زیر است:
- گراپی‌پرانت (Galliprant): یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است که برای کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز در سگ‌ها استفاده می‌شود. این دارو روزانه مصرف می‌شود و می‌توان آن را از همان ابتدای بروز علائم لنگیدن سگ شروع کرد.
- کارپروفن (Carprofen): یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است که در سگ‌ها برای کاهش درد و التهاب، معمولاً ناشی از آرتروز یا درد پس از جراحی، استفاده می‌شود. این دارو را نمی‌توان بدون نسخه دامپزشک تهیه کرد.
- دراکوکسیب (Deramaxx): یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است که عمدتاً برای درمان درد و التهاب پس از جراحی‌های ارتوپدی و جراحی‌های عمومی استفاده می‌شود. همچنین برای درمان التهاب ناشی از آرتروز به کار می‌رود و ممکن است برای کنترل تب و سایر التهاب‌ها نیز استفاده شود.
۲. درمان در منزل
برای آسیب‌های خفیف که باعث لنگیدن سگ شده‌اند، می‌توان از روش RICE استفاده کرد تا به کاهش درد و التهاب کمک شود. RICE حروف اول چهار نوع درمان خانگی است که عبارتند از:
- استراحت (Rest): فعالیت سگ را محدود کنید تا محل آسیب‌دیده، فرصتی برای ترمیم داشته باشد. از دویدن، پریدن یا بازی‌های سنگین جلوگیری کنید.
- سرما (Ice): از کیسه یخ یا کمپرس سرد استفاده کنید تا التهاب و تورم کاهش یابد. کیسه یخ را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی محل آسیب قرار دهید و در تماس مستقیم با پوست سگ قرار ندهید.
- فشردن (Compression): در صورت نیاز می‌توانید محل را با بانداژ سبک بپوشانید و اجازه ندهید سگ زیاد حرکت کند.
- ارتفاع (Elevation): پا یا ناحیه آسیب‌دیده را بالا نگه دارید تا تورم کاهش یابد.
۳. درمان پیشرفته
اگر علت لنگیدن سگ موارد دیگری باشد، درمان نیز متفاوت خواهد بود. مهم‌ترین روشهای درمانی پیشرفته شامل موارد زیر است:
- داروهای اضافی برای کاهش درد، التهاب، درمان عفونت یا سرکوب سیستم ایمنی
- بانداژ، آتل، بریس (Brace) یا گچ
- جراحی
- شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی در موارد سرطانی
- طب سوزنی
- فیزیوتراپی
- درمان با سلول‌های بنیادی
- لیزر سرد
- شوک الکتریکی عصبی-عضلانی
- شوک عصبی الکتریکی سطح پوست (TENS)
- اولتراسوند درمانی
- درمان با موج ضربه‌ای خارج از بدن (ESWT)
- درمان با اکسیژن فشار بالا
- استفاده از وسایل کمکی مانند هارنس، اسلینگ یا ویلچر
- کنترل وزن
فراموش نکنید که شما و دامپزشک یک تیم هستید. با همکاری هم می‌توانید برنامه درمانی مناسبی طراحی کنید تا به زودی حال سگتان بهتر شود.
مکمل‌های غذایی مفید برای سلامت مفاصل سگ
وقتی پای سلامت مفاصل به میان می‌آید، بسیاری از دامپزشکان مصرف مکمل‌های غذایی زیر را پشنهاد می‌کنند:
- گلوکوزامین
- کندرویتین سولفات
- اسیدهای چرب امگا-۳
- صدف سبز بومی
- متیل سولفونیل متان (MSM)
- ترکیبات غیرصابونی آووکادو و دانه سویا (ASU)
مواردی که نیاز به مراجعه فوری به دامپزشک دارند
اگر لنگیدن سگ شما خفیف است و هیچ نشانه دیگری از آسیب وجود ندارد، اجازه دهید چند روز استراحت کند و ببینید آیا وضعیت بهتر می‌شود یا نه. اما در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید:
- وقتی سگ قادر به گذاشتن وزنش روی پا نیست.
- تورم شدید یا تغییر شکل عضو
- درد شدید یا جیغ کشیدن
- علائم سیستمیک همراه با تب، بی‌اشتهایی و ضعف شدید
- لنگیدن مداوم بیشتر از ۲۴ تا ۴۸ ساعت
- بدتر شدن وضعیت با گذشت زمان
پیشگیری از لنگیدن سگ
درست است که همه دلایل لنگیدن در سگ‌ها قابل پیشگیری نیستند، اما با رعایت برخی نکات می‌توانید سلامت حیوان خود را حفظ کنید و از بروز آسیب‌های جدی پیشگیری کنید. در ادامه به برخی از این روشهای پیشگیری اشاره کردهایم:
- استفاده از قلاده: همیشه سگ خود را با قلاده به بیرون رفتن از خانه یا در فضاهای باز ببرید تا از حوادث و آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
- پیشگیری از کک و کنه: داروهای پیشگیری از کک و کنه را به‌صورت منظم به حیوان بدهید تا او را در برابر بیماریهای انتقالی توسط کنه، که می‌توانند باعث لنگیدن شوند، محافظت کنید.
- معاینات دوره‌ای: انجام چک‌آپ‌های منظم به شما و دامپزشک کمک می‌کند تا مشکلات را زودتر شناسایی و از تشدید آنها جلوگیری کنید.
- حفظ وزن سالم: کنترل وزن سگ باعث کاهش فشار روی مفاصل و جلوگیری از آسیب‌های حرکتی می‌شود.
- مراقبت از ناخن‌ها: کوتاه کردن ناخن‌های سگ هر دو تا چهار هفته یک بار، به راه رفتن طبیعی و جلوگیری از لنگیدن کمک می‌کند.
با رعایت این اقدامات، می‌توانید احتمال لنگیدن و آسیب‌های مفصلی را به حداقل برسانید و کیفیت زندگی سگ خود را بهبود بخشید. البته اگر می‌خواهید این اقدامات را تحت نظر دامپزشک نیز بررسی کنید، پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر تمایلی ندارید که حیوان خانگی خود را به کلینیک‌های دامپزشکی ببرید، این امکان وجود دارد که از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
بهبودی و مراقبت
در برخی موارد، علت لنگیدن سگ با استراحت و داروهای مسکن به سرعت بهبود پیدا می‌کند. اگر سگتان جراحی کرده یا درمان پیشرفته داشته است، دامپزشک احتمالاً درباره محدود کردن فعالیت‌ها و بازگشت حرکت به حالت طبیعی توضیح خواهد داد.
در طول دوران نقاهت، نباید اجازه دهید سگتان فعالیت زیادی داشته باشد. از دویدن، پریدن و انجام بازی‌های خطرناک سگتان خودداری کنید. گاهی استفاده از اسلینگ (Sling) یا هارنس (Harness) برای تسهیل حرکت حیوان لازم است. اسلینگ نوعی آویز است که برای ثابت نگه داشتن و محافظت از بازو یا شانه آسیب‌دیده به کار می‌رود. در تصویر زیر می‌توانید آن را مشاهده کنید.
اسلینگ سگ
هارنس نوعی جلیقه یا لباس است که دور بدن سگ بسته می‌شود و به‌جای گردن، نیروی کشش را در سرتاسر قفسه سینه پخش می‌کند. در تصویر زیر می‌توانید آن را مشاهده کنید.
هارنس سگ
برای راحتی بیشتر سگ، توصیه می‌شود از تخت ارتوپدی استفاده کنید. همچنین رمپ‌ها و پله‌های مخصوص سگ می‌توانند به حرکت آسان‌تر او کمک کنند.
سوالات رایج
تا به اینجای مطلب، علت لنگیدن سگ و روشهای تشخیص و درمان را بررسی کردیم. در ادامه سعی کردهایم به برخی از سوالات رایج در این خصوص پاسخ دهیم.
۱. اگر سگ بلنگد اما گریه نکند، چه باید کرد؟
اگر سگ شما هنگام راه رفتن می‌لنگد، ولی گریه یا ناله نمی‌کند، ممکن است هنوز درد داشته باشد. علت لنگید سگ می‌تواند خفیف‌تر باشد یا شاید سعی می‌کند درد را پنهان کند، در هر صورت باید توسط دامپزشک معاینه شود.
۲. در صورتی که سگ بعد از درمان همچنان بلنگد، باید همیشه دارو مصرف کند؟
در بسیاری از موارد، دامپزشک می‌تواند علت لنگیدن را تشخیص دهد و درمان مناسبی برای او پیشنهاد کند. این درمان ممکن است عمل جراحی باشد یا از روشهای توان‌بخشی فیزیکی کمک بگیرد.
برخی از مشکلات مانند آرتروز به دارو و تمرین‌های ورزشی مادام‌العمر نیاز دارند، اما برخی دیگر فقط باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند. دامپزشک با توجه به وضعیت سگ، نتایج آزمایش‌ها و معاینات، بهترین مسیر درمان را تعیین می‌کند.
۳. لنگیدن سگ چقدر طول می‌کشد؟
لنگیدن در سگ‌ها ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد، بعضی از سگ‌ها ممکن است به طور متناوب تا پایان عمر لنگ بزنند، اما مدت زمان دقیق به علت زمینه‌ای بستگی دارد. اگر سگ شما می‌لنگد، بهترین کار این است که او را نزد دامپزشک ببرید تا معاینات لازم انجام شود.
جمع‌بندی
لنگیدن سگ می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای مثال، ممکن است به علت شکستگی یا پیچ خوردن پا باشد. حتی ممکن است بر اثر بیماریهای مزمن مفصلی و عضلانی مانند آرتروز و دیسپلازی مفصل باشد.
دانستن علت لنگیدن سگ و توجه به علائمی که با آن همراه می‌شود، مانند تورم، حساسیت به لمس، کاهش حرکت و تغییر در نحوه راه رفتن، اهمیت بسیار زیادی دارد. تشخیص سریع و درست، اولین قدم برای پیشگیری از آسیب‌های بیشتر و درمان مؤثر است.
در این مقاله به انواع روشهای درمانی برای لنگیدن سگ اشاره کردیم که شامل دارودرمانی، فیزیوتراپی و موارد پیشرفته‌تر بود. کنترل وزن سگ، رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم نیز نقش مهمی در کاهش فشار روی مفاصل و پیشگیری از بازگشت بیماری دارند.
در نهایت، در نظر داشته باشید که علت لنگیدن سگ همیشه قابل‌پیش‌بینی نیست و هر نوع تغییر ناگهانی یا طولانی مدت در نحوه راه رفتن حیوان، باید توسط دامپزشک بررسی شود. با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، می‌توانید سلامت و آسایش سگ خود را به بهترین شکل حفظ کنید و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید.