سرماخوردگی سگ یکی از بیماریهای شایع در این حیوانات است که علائم متعددی دارد و نیازمند توجه و مراقبت است. این بیماری با علائمی مشابه سرماخوردگی انسان مانند سرفه، عطسه، آبریزش بینی و ضعف و بی‌حالی شروع می‌شود و بعد از چند روز بهبود می‌یابد. پس در دسته بیماریهای خطرناک قرار نمی‌گیرد.
اما اگر درمان نشود، علائم تشدید می‌شود و ممکن است ویروس به ریه‌ها نفوذ کند و باعث ذات‌الریه شود. در این شرایط، سگ نیازمند درمان فوری توسط دامپزشک است.
در این مقاله با علائم بیماری سرماخوردگی سگ آشنا می‌شویم و راه‌های تشخیص، پیشگیری و درمان را به طور کامل بررسی خواهیم کرد. همچنین به این سوال پاسخ می‌دهیم که سرماخوردگی سگ به انسان منتقل می‌شود یا خیر. برای اطلاع بیشتر درباره بیماری سرماخوردگی سگ می‌توانید از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمی‌توانید حیوان خانگی خود را به کلینیک‌های دامپزشکی ببرید، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
علائم سرماخوردگی سگ
اگر با علائم سرماخوردگی سگ آشنا باشید، سریع‌تر می‌توانید نسبت به درمان اقدام کنید. سرماخوردگی سگ بیماری خطرناکی نیست و علائم آن تا حدودی شبیه علائم سرماخوردگی انسان است، با این تفاوت که عامل ایجاد بیماری فرق دارد.
اگر سرماخوردگی سگ جدی گرفته نشود و درمانی صورت نگیرد، می‌تواند مشکلات جدی‌تر و عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد. شایع‌ترین علائم سرماخوردگی سگ عبارتند از:
- عطسه: اولین علائم سرماخوردگی سگ عطسه است که می‌تواند خشک باشد یا با ترشحات بینی همراه شود.
- سرفه: سرفه‌های مکرر که هم می‌تواند خشک و هم خلطی باشد، از دیگر علائم سرماخوردگی سگ است. گاهی سرفه‌ها بعد از مدت کوتاهی متوقف می‌شود، اما اگر سگ در معرض هوای سرد و خشک قرار بگیرد، تشدید می‌شود.
- آبریزش بینی: از دیگر علائم سرماخوردگی سگ آبریزش بینی و همچنین افزایش ترشحات چشم است.
- قرمزی چشم: بر اثر سرماخوردگی هم داخل چشم‌ها قرمز می‌شود و هم ممکن است اطراف پلک ملتهب و متورم شود.
- بی‌حالی و کاهش سطح انرژی: سگ‌هایی که سرما می‌خورند، معمولاً فعالیت بدنی کمتری دارند و زیاد از جایشان تکان نمی‌خورند. همچنین حالت ضعف و بی‌حالی دارند.
- کاهش اشتها: به دلیل کیپ شدن بینی و کاهش حس بویایی، سگ‌ها میل زیادی به خوردن غذا ندارند. بنابراین، از دست رفتن اشتها هم می‌تواند یکی از علائم سرماخوردگی سگ باشد.
- تب: در برخی موارد، بر اثر سرماخوردگی دمای بدن سگ افزایش می‌یابد که اگر با لرز هم همراه باشد، نشانه التهاب و عفونت است.
- تنفس سخت: گرفتگی مجاری تنفسی باعث ایجاد صدای خس خس هنگام نفس کشیدن می‌شود.
علائم سرماخوردگی معمولاً خفیف است و طی یک تا دو هفته بهبود پیدا می‌کند، اما اگر شدت پیدا کرد، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
علت سرماخوردگی سگ چیست؟
علت سرماخوردگی سگ، عفونت ویروسی و باکتریایی است که سیستم تنفسی این حیوانات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کرونا ویروس، آدنوویروس سگ، پارا آنفولانزا و سین‌سیشیال ویروس (RSV) ازجمله عوامل ابتلا به سرماخوردگی سگ هستند. این ویروس‌ها به مجاری تنفسی حمله می‌کنند و باعث التهاب و عفونت آن‌ها می‌شوند.
اما علاوه بر ویروس، عوامل محیطی نیز نقش زیادی در بروز سرماخوردگی دارند. اگر سگ مدت زیادی در معرض هوای سرد یا باد سرد و مرطوب قرار بگیرد، احتمال ابتلا به این ویروس در بدن او زیاد می‌شود.
ضعیف شدن سیستم ایمنی هم از دیگر عوامل ابتلا به سرماخوردگی است. در سگ‌هایی با سابقه بیماریهای زمینه‌ای و توله‌سگ‌هایی که سیستم ایمنی آن‌ها هنوز کامل نشده است، احتمال ورود ویروس سرماخوردگی به بدن را افزایش پیدا می‌کند. سگهای مسن هم سیستم اینمی ضعیفی دارند و بیشتر در معرض این بیماری هستند.
در مجموع میتوان گفت که علت سرماخوردگی سگ ترکیبی از عوامل محیطی، ویروسی و ضعیف شدت سیستم ایمنی است که البته با رعایت نکات بهداشتی و مراقبت‌های ویژه میتوان از بروز آن جلوگیری کرد. تشخیص به‌موقع و مراجعه به دامپزشک برای درمان‌های دارویی می‌تواند به روند بهبودی کمک زیادی بکند.
فرق سرماخوردگی با بیماریهای تنفسی
اگر سرماخوردگی در سگ‌ها درمان نشود، ممکن است شدت پیدا کند و در نهایت باعث ایجاد مشکلات تنفسی شود. اما نباید آن را با بیماریهای تنفسی اشتباه گرفت. معمولاً سرماخوردگی با علائم خفیفی همراه است، اما بیماریهای تنفسی جدی‌تر است و نیاز به مداخله دامپزشک دارد.
در جدول زیر می‌توانید فرق بین سرماخوردگی سگ و بیماریهای تنفسی را از نظر شدت علائم، عوامل بیماری‌زا، دوره بیماری، عوارض و درمان مقایسه کنید.
| فرق سرماخوردگی سگ و بیماریهای تنفسی | ||
| شدت علائم | خفیف | ممکن است شدید باشد. |
| علائم اصلی | عطسه، سرفه خفیف، آبریزش بینی و چشم، بی‌حالی، کاهش اشتها | سرفه شدید، تنگی نفس، تب زیاد، بی‌حالی شدید، ترشحات چرکی، کاهش وزن، تنفس سخت |
| عامل بیماری‌زا | ویروس‌ها و باکتری‌های خفیف مانند پارا آنفولانزا، آدنوویروس، کرونا ویروس تنفسی | ویروس‌ها و باکتری‌هایی مانند دیستمپر، آنفولانزای سگ، بوردتلا، پنومونی |
| دوره بیماری | بین ۵ تا ۱۰ روز | طولانی‌تر و نیاز به درمان توسط دامپزشک |
| عوارض | معمولاً بدون عارضه | ذات‌الریه، عفونت‌های ثانویه و مرگ |
| درمان | مراقب‌های حمایتی، استراحت، تغذیه مناسب | دارودرمانی، آنتی‌بیوتیک، بستری و مراقبت‌های ویژه |
تشخیص سرماخوردگی سگ
یکی از راه‌های مؤثر در کنترل سرماخوردگی سگ، تشخیص سریع و به‌موقع آن است. با این کار هم روند درمان سریع‌تر پیش می‌رود و هم جلوی تشدید بیماری و عوارض جدی مانند التهاب ریه یا عفونت‌های ثانویه را می‌گیرد.
تشخیص سرماخوردگی در سگ‌ها شامل چند مرحله می‌شود که در ادامه این مقاله آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
۱. بررسی علائم و پرونده پزشکی
دامپزشک قبل از هر چیز با گرفتن شرح حال سگ از صاحبش متوجه می‌شود که طی چند روز گذشته، حیوان چه علائمی داشته است. همچنین مواردی مانند مدت زمان بروز علائم، شدت آن و تماس با سایر حیوانات را بررسی می‌کند.
۲.معاینه فیزیکی
دامپزشک پس از آ‌ن‌که متوجه علائم سگ شد، معاینه بالینی انجام می‌دهد که شامل گوش دادن به صدای تنفس سگ و صدای قلب او، بررسی دمای بدن، بررسی ترشحات داخل بینی، حلق و چشم و ارزیابی سطح انرژی و اشتهای سگ است.
با این کار دامپزشک می‌تواند تشخیص دهد که سگ دچار سرماخوردگی شده است یا ممکن است درگیر بیماریهای مشابهی مانند آنفولانزا یا التهاب ریه شده باشد و می‌تواند آن‌ها را از هم تفکیک کند.
۳. آزمایشات تکمیلی
اگر علائم شدید باشد یا مدتی طولانی سگ را درگیر کرده باشد، احتمال عفونت ثانویه زیاد است. به همین دلیل آزمایشاتی مانند آزمایش خون، رادیوگرافی، نمونه‌برداری از ترشحات بینی یا حلق و اندوسکوپی انجام می‌شود.
یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص، مشورت با دامپزشک است که می‌توانید از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمی‌توانید حیوان خانگی خود را به کلینیک‌های دامپزشکی ببرید، بهتر است از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
درمان سرماخوردگی سگ
سرماخوردگی یا حتی عفونت سیستم تنفسی فوقانی ازجمله بیماری‌هایی هستند که بعد از چند روز بهبود پیدا می‌کنند، اما مراقبت، تشخیص و درمان مناسب تأثیر زیادی در روند بهبودی و پیشگیری از عوارض وخیم‌تر دارد. به طور کلی، نوع درمان سرماخوردگی سگ بر اساس شدت علائم، عوامل بیماری‌زا (ویروس یا باکتری) و وضعیت عمومی سگ تعیین می‌شود. در ادامه به هر یک از این روش‌های درمانی به طور جداگانه اشاره کرده‌ایم.
۱. مراقبت حمایتی
در بیشتر موارد از مراقبت‌های حمایتی برای درمان سرماخوردگی سگ استفاده می‌شود. این نوع روش درمانی شامل موارد زیر می‌شود:
- فراهم کردن محیطی گرم و نرم، آرام و به دور از استرس برای سگ
- امکان دسترسی مداوم به آب و غذا برای پیشگیری از سوءتغذیه و کم‌آبی
- استراحت کافی و کاهش فعالیت‌های بدنی در سگ تا زمان بهبودی کامل
- مرطوب نگه داشتن هوا به کمک دستگاه بخور یا قرار دادن سگ در حمامی که دوش آب گرم برای مدتی باز بوده است تا بخار ایجاد شود. این کار باعث کاهش گرفتگی بینی و گلو می‌شود.
- پاک کردن ترشحات چشم و بینی با دستمال
۲. دارودرمانی
اگر سرفه‌ها شدید و خلطی باشد و برای چند روز ادامه پیدا کند، دامپزشک می‌تواند داروی ضد سرفه تجویز کند. برای کاهش درد و التهاب نیز میتوان از داروهای ضد التهاب استفاده کرد که مخصوص حیوانات خانگی است. البته بدون مشورت با دامپزشک هرگز از این داروها برای حیوان خانگی خود استفاده نکنید.
۳. آنتی بیوتیک یا داروهای ضد ویروس
اگر بیماری ادامه پیدا کند یا به داروهایی که دامپزشک تجویز کرده جواب ندهد، ممکن است به عفونت ثانویه تبدیل شده باشد. در این صورت سگ باید آنتی بیوتیک مصرف کند، مانند آموکسی سیلین، سفالکسین یا آزیترومایسین. انتخاب آنتی بیوتیک هم بر اساس شدت بیماری و نتیجه کشت ترشحات مخاط بینی و حلق صورت می‌گیرد.
اما اگر عفونت ویروسی باشد، داروی خاصی برای درمان وجود ندارد و بهتر است از روش مراقبت حمایتی استفاده شود. البته در موارد حاد، ممکن است دامپزشک داروهای ضد ویروس تجویز کند.
۴. رژیم غذایی مناسب
حفظ آب بدن در دوران بیماری اهمیت زیادی دارد. در مواردی که سگ دچار بی‌اشتهایی یا کمبود آب شده است، دامپزشک می‌تواند مایعات تزریقی یا سرم تجویز کند. غذاهای کنسروی و غذاهای گرم و مرطوب نیز اشتهای سگ را تحریک می‌کند و تسریع روند بهبودی را به همراه خواهد داشت.
۵. قرنطینه
سرماخوردگی از سگ به انسان منتقل نمی‌شود، اما انسان می‌تواند به طور غیرمستقیم ناقل بیماری باشد. تماس با سگ آلوده باعث می‌شود که ویروس رو دست یا لباس انسان بنشیند و بر اثر تماس با سگ دیگر، وارد بدن او شود.
همچنین سگ آلوده با عطسه یا سرفه کردن ذرات ویروس را در هوا پخش می‌کند و ممکن است آن را به سگهای دیگر منتقل کند. حتماً در دوران بیماری محل خواب و زندگی سگ را از بقیه جدا کنید. وسایل شخصی او را مدام ضدعفونی کنید و ظرف آب و غذای او را مرتب بشویید. اگر حیوان دیگری در خانه دارید، ظرف غذای او را از سگ آلوده جدا کنید.
۶. مراجعه به دامپزشک
ویروس سرماخوردگی معمولاً بین ۷ تا ۱۲ روز از بدن سگ خارج می‌شد. در صورتی که علائم برطرف نشود و سگ همچنان با مشکلاتی مانند تب بالا، ضعف، بی‌اشتهایی یا مشکلات تنفسی درگیر باشد، در اسرع وقت باید به دامپزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز سگ بستری شود و درمان تخصصی روی او صورت بگیرد.
پیشگیری از سرماخوردگی سگ
بهترین راه برای مراقبت از سگ خود این است که با آگاهی از برخی نکات و رعایت کردن آن‌ها، از بروز بیماری جلوگیری کنید. در این بخش از مقاله مهم‌ترین روش‌های پیشگیری را توضیح می‌دهیم.
۱. واکسیناسیون
واکسن‌هایی مانند دیستمپر، پارا آنفولانزا و بوردتلا (عامل کنل کاف) خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی را کاهش می‌دهند. برنامه واکسیناسیون سگ خود را متناسب با سن، نژاد و محیط زندگی او تنظیم کنید و حتماً با دامپزشک هم در این رابطه مشورت کنید.
برای اطلاع بیشتر درباره نوع و زمان واکسیناسیون بهتر است حتما از دامپزشک کمک بگیرید و برای این کار پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر می‌خواهید به دور از ترافیک و شلوغی شهر، به حیوان خانگی شما رسیدگی شود، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
۲. محافظت در برابر سرما و رطوبت
هر موقع در فصول سرد سگ را بیرون می‌برید، از لباس مخصوص برای نژادهای کوچک یا سگهای موکوتاه استفاده کنید تا در معرض هوای سرد قرار نگیرد. اگر هوا بارانی بود، حتماً وقتی سگ را به خانه برمی‌گردانید، او را به حمام ببرید یا خشک کنید. اگر سگ برای مدت زیادی خیس شود، سیستم ایمنی بدن او ضعیف خواهد شد. همچنین محل خواب او را گرم نگه دارید. برای این کار می‌توانید از پد گرم‌کننده یا پتوی ضخیم استفاده کنید.
۳. رعایت بهداشت محیط
سگی که بیمار است را قرنطینه کنید تا از شیوع بیماریهای تنفسی و انتقال سرماخوردگی به سایر حیوانات خانگی پیشگیری شود. همچنین ظرف آب و غذای حیوان را هر روز بشویید و با مواد ضدعفونی‌کننده تمیز کنید. سعی کنید در فصول سرد سگ را کمتر به پارک یا پانسیون ببرید. در این فصل احتمال شیوع بیماریهای واگیردار زیاد است.
۴. تقویت سیستم ایمنی
سیستم ایمنی سگ وقتی ضعیف می‌شود، احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف افزایش پیدا می‌کند. با تغذیه مناسب می‌توانید سیستم ایمنی او را تقویت کنید. مصرف غذاهای حاوی ویتامین C، اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین، می‌تواند به عنوان یک رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و سایر بیماریهای ویروسی مؤثر باشد.
همچنین مصرف مکمل‌‌های غذایی مانند پروبیوتیک‌ها نیز می‌توانید به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. فعالیت‌های بدنی مانند ورزش یا بازی کردن به صورت مرتب و روزانه نیز به بهبود گردش خون و سلامتی سگ کمک زیادی خواهد کرد.
۵. دوری از محرک‌های محیطی
برخی از عوامل محیطی می‌تواند باعث بروز سرماخوردگی در سگ‌ها شود. دود سیگار، مواد شیمیایی موجود در شوینده‌ها و عطر و اسپری می‌تواند باعث تحریک مجاری تنفسی سگ شود. همچنین برای کاهش ذرات حساسیت‌زای محیط مانند گرده گل و گیاه یا ذرات گرد و غبار، می‌توانید در محل زندگی سگ از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید.
۶. معاینه و چک‌آپ منظم
بهتر است برای پیشگیری از ابتلا به ویروس سرماخوردگی و بیماریهای مشابه، سالانه وضعیت تنفسی و سیستم ایمنی سگ را بررسی کنید. در صورت مشاهده عطسه‌های پی در پی یا سرفه‌های خلط‌دار، حتماً سگ را نزد دامپزشک ببرید.
همچنین اگر سگ نسبت به برخی مواد غذایی یا محرک‌ها محیطی واکنش نشان می‌دهد و علائمی مانند سرماخوردگی در او بروز می‌کند، حتماً با دامپزشک مشورت کنید.
سوالات رایج
در ادامه مقاله سعی کرده‌ایم به برخی از سوالات رایج درباره سرماخوردگی سگ پاسخ دهیم.
آیا سرماخوردگی سگ خطرناک است؟
سرماخوردگی سگ خطرناک نیست و معمولاً بعد از چند روز سگ علائم بهبودی نشان می‌دهد. اما اگر درمان نشود، ممکن است مشکلات جدی‌تر و عوارض خطرناکی برای حیوان ایجاد کند. در ابتدا، علائم خفیف است، اما اگر ادامه پیدا کند، باعث ضعف شدید و کاهش اشتهای سگ می‌شود.
با پیشرفت بیماری، ویروس می‌تواند به بخش‌های پایین‌تر دستگاه تنفسی مانند ریه‌ها نفوذ کند و باعث التهاب ریه یا ذات‌الریه شود. این وضعیت بسیار خطرناک است و نیازمند درمان فوری توسط دامپزشک است.
آیا سرماخوردگی سگ شبیه سرماخوردگی انسان است؟
علائم سرماخوردگی سگ و انسان تقریباً یکسان است. یعنی از نظر ظاهری، علائمی مانند سرفه، عطسه، آبریزش بینی و ضعف و بی‌حالی را در هر دو میتوان مشاهده کرد. اما عامل ایجاد بیماری در سگ و انسان با هم فرق دارد و از سگ به انسان و برعکس منتقل نمی‌شود.
در انسان راینوویروس عامل ایجاد بیماری است و در سگ پارا آنفولانزا، آدنوویروس یا برخی از باکتری‌‌ها باعث بروز سرماخوردگی می‌شود. از نظر عوارض بیماری هم سرماخوردگی سگ ممکن است در موارد حاد باعث ذات‌الریه شود، اما در انسان فقط دستگاه تنفس فوقانی را آلوده می‌کند.
آیا سرماخوردگی سگ به انسان منتقل می‌شود؟
پژوهش‌های علمی نشان داده است که امکان انتقال سرماخوردگی از سگ به انسان و بالعکس وجود ندارد. ویروس‌هایی که عامل بروز سرماخوردگی در سگ‌ها هستند و ویروس سرماخوردگی در انسان از گونه‌های متفاوتی هستند و به ندرت بین انسان و سگ منتقل می‌شود.
دوره بیماری چقدر طول می‌کشد؟
دوره سرماخوردگی در سگ‌ها معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز متغیر است، اما این مدت زمان به شدت بیماری، سن سگ و سیستم ایمنی حیوان بستگی دارد. برای مثال، در سگهای جوان و سالم، در صورت مراقبت‌های ویژه و درمان مناسب، علائم طی یک هفته بهبود پیدا می‌کند.
اما توله‌سگ‌ها یا سگهای مسن ممکن است تا دو هفته به مراقبت و درمان نیاز داشته باشند، چون سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند. اگر بیماری به عفونت ثانویه تبدیل شود یا ریه‌ها را درگیر کند، درمان تا ۳ هفته طول می‌کشد.
جمع‌بندی
شناخت و تشخیص به‌موقع علائم سرماخوردگی سگ و دانستن تفاوت آن با بیماریهای تنفسی می‌تواند در حفظ سلامت این حیوان خانگی و تسریع روند بهبودی تأثیر زیادی داشته باشد. در این مقاله به بررسی علت سرماخوردگی سگ اشاره کردیم و همچنین با علائم آن آشنا شدیم. در کنار آن، فرق سرماخوردگی را با بیماریهای تنفسی توضیح دادیم و روش‌های تشخیص، پیشگیری و درمان را به عنوان بهترین راه محافظت از این حیوان خانگی معرفی کردیم.
در مجموع، سرماخوردگی سگ با علائم خفیفی همراه است و خطر جدی حیوان را تهدید نمی‌کند. علائم هم بعد از یک تا دو هفته رو به بهبودی می‌رود. اما در صورت مشاهده علائم شدیدتر حتماً دامپزشک را در جریان قرار دهد تا از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.