یکی از مشکلات شایع میان گربهها عفونت گوش است که میتواند در هر سنی و هر نژادی دیده شود. این عارضه احتمال دارد از یک التهاب ساده در گوش خارجی شروع شود و در صورت بیتوجهی، گوش میانی یا داخلی را درگیر کند و باعث درد، خارش شدید، ترشحات غیرطبیعی و مشکل در شنوایی گوش شود. در این مقاله به بررسی عفونت گوش گربه میپردازیم.
همچنین به علائم عفونت گوش گربه اشاره میکنیم، زیرا بسیاری از صاحبان گربه نشانههای اولیه عفونت را جدی نمیگیرند یا فکر میکنند جزو رفتارهای عادی حیوان است. اما تشخیص بهموقع نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بروز عوارض شدیدتر دارد. برای اطلاع بیشتر درباره عفونت گوش گربه از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر نمیتوانید حیوان خانگی خود را به کلینیکهای دامپزشکی ببرید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
عفونت گوش گربه چیست؟
عفونت گوش (Ear Infection) در گربهها بسیار شایع است. از نظر علمی، عفونت گوش با نامهای اوتیت خارجی (گوش خارجی)، اوتیت میانی (گوش میانی) یا اوتیت داخلی (گوش داخلی) شناخته میشود و میتواند یکی از گوشها یا هر دو را درگیر کند.
عفونت گوش باعث التهاب میشود و به همین دلیل لاله گوش قرمز میشود. ممکن است ترشحات سیاه یا زردرنگی داخل گوش یا اطراف آن دیده شود. این عفونتها موجب ناراحتی، خارش شدید و در برخی موارد از بین رفتن تعادل یا کاهش شنوایی میشوند. گربههایی که دچار آلرژی، دیابت یا ضعف سیستم ایمنی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت گوش قرار دارند.
اگر عفونت گوش برای مدت طولانی بدون درمان بماند، میتواند جدی و خطرناک شود. بنابراین درمان بهموقع عفونت گوش اهمیت زیادی دارد.
علت عفونت گوش گربه چیست؟
عفونت گوش در گربهها میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. شایعترین علل عفونت گوش عبارتاند از:
- قارچ (مخمر)
- باکتری
- مایت (کنههای گوش)
- آلرژیها
- تجمع زیاد جرم داخل گوش
- زخم یا بریدگی که دچار عفونت شده است
- گیر کردن اجسام خارجی یا آلودگیها در گوش
- انگل
- پولیپ یا تومور
- آلرژیهای زمینهای، مانند آلرژی غذایی یا محیطی که باعث میشوند گربه بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای باکتریایی یا قارچی شود.
مایت گوش یکی از شایعترین انگلها در گربه است که با خارش شدید، تحریک، ترشح و تورم گوش همراه است. خارش مداوم زمینهساز ایجاد زخم و عفونتهای ثانویه میشود. این انگل از طریق تماس مستقیم بین گربهها منتقل میشود و به همین دلیل بیشتر در بچهگربهها، گربههای ساکن پناهگاهها یا محیطهای پرجمعیت و همچنین گربههای خیابانی دیده میشود.

در مقابل، گربههای خانگی که زیاد بیرون نمیروند، به ندرت در معرض ابتلا به عفونت قرار میگیرند، مگر اینکه به تازگی از پناهگاه به سرپرستی گرفته شده باشند.
تومور، پولیپ یا آلرژی نیز میتواند باعث التهاب مزمن و عفونت گوش شود. در چنین شرایطی، باکتریها یا قارچهای روی پوست، فرصت رشد پیدا میکنند و عفونت را تشدید میکنند.
همچنین برخی عفونتهای قارچی مانند کچلی ممکن است باعث تغییر در ظاهر گوش شوند، اما این عفونتها معمولاً بالای گوش گربه را درگیر میکند و به ندرت مجرای داخلی گوش را تحت تأثیر قرار میدهد.
عفونت گوش گربه چه علائمی دارد؟
علائم عفونت گوش را میتوان با معاینه گوشها یا با مشاهده رفتار گربه تشخیص داد. گربه ممکن است برای برطرف کردن علائم ناشی از تحریک و ناراحتی، گوشهای خود را با پنجه بخاراند یا سرش را تکان دهد یا به یک سمت کج کند.
علائم بسته به علت عفونت و محل درگیری (گوش خارجی، میانی یا داخلی) متفاوت است، اما در حالت کلی شامل موارد زیر میشود:
- تورم لاله گوش (یا تورم در گوش داخلی)
- قرمزی لاله گوش (یا قرمزی گوش داخلی)
- بوی بد و غیرطبیعی از گوشها
- ترشحات سیاه یا زردرنگ
- تجمع جرم یا ترشحات مومیشکل در گوش
- لکهها یا ذرات سیاهرنگ
- پوستهریزی
- خاراندن یا پنجه کشیدن به یک یا هر دو گوش
- دلمه بستن و سایر نشانههای زخم بر اثر خاراندن
- تحریکپذیری و بدخلقی
- تکان دادن مکرر سر
- کج نگه داشتن سر
- کاهش یا از دست دادن شنوایی
- گیجی یا سردرگمی
- بیتعادلی یا از دست دادن تعادل
- راه رفتن به صورت دورانی
این علائم ممکن است تشدید شوند و گربه را در معرض خطر قرار دهند. به همین دلیل توصیه میشود با مشاهده هر یک از آنها با دامپزشک مشورت کنید تا بتواند علت عفونت را تشخیص دهد. در بخش بعدی به روشهای تشخیص عفونت گوش گربه میپردازیم، زیرا برای هر صاحب گربهای لازم است که بتواند علت عفونت گوش گربه خود را تشخیص دهد و در صورت نیاز برای درمان به کلینیک مراجعه کند.

تشخیص عفونت گوش گربه
پس از آنکه علائم اولیه عفونت گوش گربه خود را تشخیص دادید، وقت آن رسیده که علت بیماری را تشخیص دهید. برای این کار بهترین راه مراجعه به دامپزشک است.
دامپزشک معاینه کامل و دقیق روی گربه شما انجام میدهد. حتی نگاه کردن به گوش گربه و داخل آن میتواند سرنخهایی درباره علت زمینهای عفونت گوش ارائه دهد. برای مثال، وجود آثار خاراندن در اطراف یا روی گوشها نشاندهنده درد و ناراحتی است و بررسی داخل گوش با دستگاه اتوسکوپ میتواند ناهنجاریها، تجمع ترشحات، تومور یا پولیپ را نشان دهد.
دامپزشک معمولاً حین معاینه، از گوش نمونهبرداری میکند. نمونهها زیر میکروسکوپ بررسی میشوند تا وجود قارچ، باکتری یا مایت گوش مشخص شود. در برخی موارد، بهویژه وقتی دامپزشک به عفونت باکتریایی شدید و تهاجمی مشکوک باشد، نمونه برای کشت به آزمایشگاه ارسال میشود.
برخی از گربهها ممکن است برای کل معاینه با بخشی از آن به آرامبخش یا بیهوشی نیاز داشته باشند. از آنجا که عفونت گوش دردناک است، بسیاری از گربهها در طول معاینه همکاری نمیکنند و این موضوع میتواند خطر آسیب بیشتر به گوش یا حتی پارگی مجرا یا پرده گوش را افزایش دهد.
در کل، باید داخل گوش توسط دامپزشک بررسی شود تا شدت عفونت و علت اصلی آن به درستی ارزیابی شود. اگر میخواهید سریعتر عفونت گوش گربه خود را تشخیص دهید و برای درمان اقدام کنید، توصیه میکنیم از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. اگر هم نمیتوانید به هر دلیلی حیوان خانگی خود را به کلینیکهای دامپزشکی ببرید، پیشنهاد میکنیم از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
درمان عفونت گوش گربه
درمان عفونت گوش در گربهها به علت آن دارد. ابتدا دامپزشک به کمک دارو در صدد کاهش درد و التهاب برمیآید. سپس، با توجه به میزان ترشحات و تجمع جرم در گوش، گوش گربه به آرامی تمیز میشود تا داروهای موضعی اثر کنند.
اکثر داروهای موجود برای درمان عفونت گوش شامل ترکیبی از آنتیبیوتیک، ضد قارچ و استروئید است که با کاهش التهاب و از بین بردن عامل عفونت، گوش را درمان میکنند. این داروها در صورت استفاده درست، لایه نازکی بر سطح مجرای گوش خارجی ایجاد میکنند.
در مواردی که التهاب طولانی مدت باشد یا گوش میانی و داخلی درگیر شده باشد، ممکن است داروهای خوراکی یا تزریقی نیاز باشد و در برخی عفونتهای شدید گوش میانی، به عمل جراحی لازم است. گربههایی که انگل دارند، معمولاً داروی ضد انگل موضعی دریافت میکنند.
اگر علت عفونت تومور یا ناهنجاری ساختاری باشد، بیوپسی، جراحی یا سیتیاسکن برای تعیین بدخیمی تومور و انتخاب روش درمان بعدی لازم است. همچنین، آلرژیها ممکن است نیاز به آزمایشهای ویژه داشته باشند تا علت زمینهای شناسایی و از عود عفونت جلوگیری شود.
توجه داشته باشید که درمان عفونت گوش فقط با داروها یا محصولاتی که دامپزشک تجویز کرده مجاز است. استفاده از درمانهای خانگی مانند هیدروژن پراکسید یا سرکه میتواند باعث آسیب دیدن پرده گوش و تحریک بیشتر گربه شود. همچنین، به دلیل وجود عصب مهمی نزدیک مجرای گوش، ورود هرگونه مایع به گوش میتواند باعث تحریک عصب و فلج شدن بخشهایی از صورت گربه شود، بنابراین رعایت دستور دامپزشک امری ضروری است.

دوران نقاهت چقدر طول می کشد؟
در بیشتر موارد، عفونت گوش گربهها با درمان دارویی ساده طی یک تا دو هفته بهبود پیدا میکند و علائم به طور کامل برطرف میشوند. اما در موارد حادتر، مانند پارگی پرده گوش یا گسترش عفونت به گوش میانی و داخلی، احتمال کاهش شنوایی وجود دارد. البته این شرایط نادر است و با تشخیص زودهنگام قابل کنترل خواهد بود.
به دلیل حساسیت بالای ساختار عصبی اطراف گوش، تمیز کردن گوش گربه بدون توصیه دامپزشک میتواند خطرناک باشد و آسیبهای جدی ایجاد کند. همچنین، برخی گربهها در برابر مصرف دارو مقاومت نشان میدهند. در این شرایط، دامپزشک میتواند روشهای ایمنتری را برای کنترل بیماری آموزش دهد تا هم درمان کامل شود و هم صاحب حیوان دچار مشکل نشود.
اگر عفونت گوش ناشی از مشکلات ساختاری مانند پولیپ، تومور یا ناهنجاریهای مادرزادی باشد، درمان دارویی بهتنهایی کافی نخواهد بود و ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. در صورت بدخیم بودن تومور، ادامه روند درمان تحت نظر دامپزشک متخصص سرطان حیوانات (انکولوژیست دامپزشکی) انجام میشود تا بهترین گزینه درمانی انتخاب گردد.
پیشگیری از عفونت گوش گربه
برخلاف سگها، گربهها به تمیز کردن گوششان به طور مرتب نیاز ندارند و در برخی موارد، تمیز کردن گوش میتواند باعث بروز مشکلات بیشتری شود. اما بهتر است چکآپ دورهای گوشهای گربه را همیشه انجام دهید تا هرگونه تغییر یا ناهنجاری را زود تشخیص دهید. این کار به شما کمک میکند عفونتهای احتمالی را قبل از پیشرفت و قبل از ایجاد عفونتهای ثانویه باکتریایی یا قارچی شناسایی کنید.

نکات مهم در پیشگیری از عفونت گوش
پیشگیری از عفونت گوش بسیار سادهتر از درمان آن است. با رعایت چند نکته ساده میتوانید خطر ابتلای گربه به عفونت گوش را به میزان قابلتوجهی کاهش دهید.
- گربه را در خانه نگه دارید: گربههایی که وقت زیادی را بیرون از خانه میگذرانند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت گوش یا مایت گوش قرار دارند. اگر گربه شما سابقه ابتلای مکرر به مایت گوش دارد، محدود کردن حضور او در فضای بیرون میتواند از عفونتهای بعدی جلوگیری کند.
- معاینه خانگی انجام دهید: به وضعیت گوشهای گربه توجه داشته باشید. در حالت طبیعی، سطح داخلی لاله گوش باید به رنگ صورتی روشن باشد. قرمزی، تورم، تجمع زیادِ جرم گوش و ترشحات سیاه یا زرد از نشانههای هشداردهنده هستند که نباید نادیده گرفته شوند.
- معاینات منظم دامپزشکی را فراموش نکنید: حداقل سالی یک بار گربه خود را نزد دامپزشک ببرید تا گوشها از نظر تجمع جرم، وجود باکتری یا مایت گوش بررسی شوند. معاینه منظم نقش مهمی در پیشگیری و تشخیص زودهنگام عفونتهای گوش دارد.
سوالات رایج
در این بخش به برخی از سوالات متداول در خصوص بیماری عفونت گوش گربه پاسخ دادهایم. اگر سوالات بیشتری دارید و نمیتوانید گربه خود را به کلینیک ببرید، از مشاوره دامپزشکی آنلاین یا از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
۱. آیا عفونت گوش گربهها به انسان یا سایر حیوانات خانگی منتقل میشود؟
عفونت گوش در حالت عادی به انسان یا سایر حیوانات خانگی منتقل نمیشود، اما یک استثنا در این رابطه وجود دارد و آن عفونتهایی است که منشأ انگلی دارند. انگلهایی مانند مایت گوش، به شدت بین گربههای یک خانه مسری هستند. اگر یکی از گربهها مبتلا باشد، لازم است درمورد پیشگیری و درمان همزمان سایر گربهها با دامپزشک مشورت شود.
۲. آیا برای عفونت گوش گربه واکسن وجود دارد؟
پاسخ این سوال منفی است. تا به امروز هیچ واکسنی برای درمان عفونت گوش گربه مشخص نشده است. اما در نظر گرفتن روشهای پیشگیری میتواند تا حد زیادی جلوی ابتلا به بیماری را بگیرد یا در صورت ابتلا، نوع خفیف آن گربه را درگیر کند.
۳. آیا عفونت گوش گربه به طور کامل درمان می شود؟
عفونت گوش گربه قابلدرمان است. داروهای مشخصی توسط دامپزشک تجویز میشود که در بیشتر موارد باعث بهبودی کامل میشود. البته در رابطه با عفونت گوش مزمن باید از روشهای درمانی پیشرفتهتر کمک گرفت و به تشخیص بیشتری نیاز است.

جمعبندی
عفونت گوش برای گربهها آزاردهنده است، چون باعث خارش و درد میشود و در مواردی که گوش میانی یا داخلی درگیر میشود، ممکن است باعث سردرگمی و به هم خوردن تعادل شوند. علائم ممکن است ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند و برای مدت طولانی ادامه داشته باشند. بسیاری از گربهها گوشهای خود را میخارانند یا سرشان را تکان میدهند. خاراندن و تکان دادن اگر به طور مکرر باشد، باعث ایجاد زخم و در نهایت بروز عفونتهای ثانویه میشود.
البته علائم و مدت زمان عفونت گوش گربه ممکن است کمی متفاوت باشد، اما هر نوع تغییری در ظاهر یا بوی گوشهای گربه نشان از یک مشکل احتمالی دارد. بنابراین اگر متوجه هر مورد غیرطبیعی شدید، با دامپزشک تماس بگیرید.