عفونت چشم سگ یکی از بیماریهای شایع و عامل ایجاد آن ویروس و باکتری است. ویروس‌ها و باکتری‌ها انواع مختلفی دارند، به همین دلیل درمان این بیماری هم به روشهای مختلفی انجام می‌شود. با تشخیص زودهنگام علائم بیماری و علت شیوع آن می‌توانیم تا حد زیادی جلوی ابتلا به عفونت را در سگ‌های خانگی بگیریم. در این مقاله علت عفونت چشم سگ را بررسی می‌کنیم، علائم آن را توضیح می‌دهیم و به روشهای پیشگیری و درمان آن اشاره خواهیم کرد تا به عنوان صاحب سگ بتوانید در صورت تشخیص علائم، نسبت به درمان آن سریع‌تر اقدام کنید. البته پیشنهاد می‌کنیم برای درمان عفونت از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر می‌خواهید معاینات تخصصی عفونی برای سگ شما در منزل انجام شود، می‌توانید از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
انواع عفونت چشم سگ
عفونت چشم سگ یک بیماری شایع است و عامل ایجاد آن ویروس یا باکتری است. این بیماری انواع مختلفی دارد و به همین دلیل درمان‌های مختلفی هم برای آن در نظر گرفته شده است. انواع عفونت چشم سگ عبارتند از:
- التهاب ملتحمه چشم سگ: ملتحمه غشای نازکی است که سطح داخلی پلک‌ها و روی سفیدی کره چشم را می‌پوشاند. ملتحمه از پلک و کره چشم محافظت میکند. این بخش در نتیجه عفونت باکتریایی یا ویروسی متورم می‌شود و همچنین ممکن است بر اثر عفونت ثانویه نیز ورم کند.
- التهاب آلرژیک: گاهی دلیل عفونت و تورم چشم آلرژی چشمی است که با قرار گرفتن در محیطی که عوامل آلرژی‌زا مانند گرده گل یا ذرات گرد و خاک زیاد است، احتمال ابتلا به آن هم افزایش پیدا میکند. از نشانه‌های عفونت چشمیِ آلرژیک قرمز شدن چشم‌ها، خارش، عطسه، و اشک یا ترشح از چشم است.
- عفونت ویروسی: بیماریهای ویروسی نیز می‌توانند عامل عفونت چشم سگ باشند. بعضی از بیماری‌ها مانند «دیستمپر» (Distemper) یا «هرپس ویروس» (Herpesvirus) می‌توانند باعث ایجاد عفونت چشمی شوند. به همین دلیل با مشاهده علائم بیماری، بهتر است هر چه زودتر به دامپزشک مراجعه کنید تا جلوی عفونت چشم را بگیرید.
- عفونت باکتریایی: بعضی از باکتری‌‌هایی که در محیط یافت می‌شوند یا آن‌هایی که بیماری‌زا هستند، می‌توانند باعث عفونت چشم در سگ شوند. حتی ممکن است بر اثر جراحت، باکتری وارد بدن سگ شوند و به چشم او سرایت کند.
- عفونت قارچی: بیماریهای قارچی از نوع سیستمیک هستند و می‌تواند به چشم‌ها هم سرایت کنند و باعث ایجاد عفونت شوند. قارچ بر اندام‌های داخلی بدن مانند بینی، ریه، استخوان و چشم اثر می‌گذارد و هاگ‌های آن تحریک‌کننده بیماریهای عفونی در سگ هستند.
علت عفونت چشم سگ
از آنجا که ویروس‌ها و باکتری‌ها انواع مختلفی دارند، عفونت چشم سگ نیز به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. مهم‌ترین دلایل عفونت چشم سگ عبارتند از:
- آلرژی: بعضی از مواد آلرژی‌زا مانند گرده گل، گرد و غبار و قارچ می‌تواند باعث ایجاد عفونت شود و چشم‌ها را تحریک کند. خارش و تحریک زیاد، تورم و عفونت را به دنبال خواهد داشت.
- اجسام خارجی: آلودگی، شن، گرده گیاهان و سایر اجسام خارجی می‌تواند باعث تحریک چشم شوند و در صورتی که ظرف یکی دو روز از چشم خارج نشود، باعث ایجاد عفونت خواهد شد.
- زخم یا جراحت: هر گونه خراش، جراحت یا آسیب‌دیدگی ناشی از یک سانحه می‌تواند شروع ایجاد عفونت باشد. دلیل آن هم این است که در چنین شرایطی، باکتری به سرعت رشد میکند و در نتیجه عفونت ایجاد می‌شود.
- کنه چشم: بعضی از انگل‌های سگ می‌توانند به چشم حیوانات خانگی سرایت کنند و باعث عفونت شوند. انگلی که عفونت چشم سگ را ایجاد میکند، کنه چشم نام دارند و به سرعت از یک حیوان به حیوان دیگر منتقل می‌شود. استفاده از داروهای ضد انگل می‌تواند تا حد زیادی به بهبود این بیماری کمک کند.
- بسته شدن غدد اشکی: اگر غدد اشکی چشم سگ به هر دلیل مسدود شود، آب و رطوبت در اطراف چشم جمع می‌شود و محیط مناسبی را برای رشد باکتری و قاچ فراهم میکند. در نتیجه باعث عفونت می‌شود.
- سایر بیماری‌ها: بیماریهای مزمن و خودایمنی سگ را بیشتر در معرض عفونت قرار می‌دهند. چون باعث کاهش ایمنی بدن می‌شوند و راه ورود عوامل بیماری‌زا مانند ویروس و باکتری را تسهیل خواهند کرد.
- نژاد: برخی از نژادها مانند «پاگ» (Pug) و «بولداگ» (Bulldog) بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند و علت آن اسکلت‌بندی صورت‌شان است.
- عوامل غیرعفونی: برخی از بیماریهای غیرعفونی مانند آب‌مروارید، التهاب لایه میانی چشم یا گلوکوم نیز می‌تواند عامل ایجاد عفونت باشد، با این‌که هیچ‌کدام در دسته بیماریهای عفونی قرار ندارند.
- سندرم خشکی چشم: یکی از مشکلاتی که ممکن است در سگ‌ها مشاهده شود، خشکی بیش از حد چشم است که به دلیل درست کار نکردن غدد اشکی چشم ایجاد می‌شود. این حالت باعث تجمع مخاط چشم خواهد شد و رنگ آن به دلیل رشد باکتری سبز یا زرد است.
علائم عفونت چشم سگ
برای این‌که بتوانید تشخیص دهید که سگ شما به عفونت چشم مبتلا شده است یا نه، باید علائم آن را بدانید. آگاهی از علائم عفونت چشم سگ به شما به عنوان صاحب سگ کمک میکند تا با مشاهده یک یا چند مورد از آن‌ها، بلافاصله به کلینیک مراجعه کنید تا در صورت نیاز، دامپزشک برای سگ دارو تجویز کند.
مهم‌ترین علائم عفونت چشم سگ را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.
- قرمزی و تورم چشم
- تورم نواحی اطراف چشم
- حالت بسته چشم‌ها
- آبریزش بیش از حد چشم
- ترشحات غیرعادی از چشم (زرد یا سبز)
- خارش یا نشانه‌هایی از درد مانند مالیدن دست و پا روی چشم‌ها
- پلک زدن بیش از حد
- حساسیت به نور
اگر متوجه این نشانه‌ها شدید، با دامپزشک مشورت کنید. البته در اکثر موارد عفونت چشم سگ خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی در سگ شود و حتی شاید مشکلاتی برای سلامت آن‌ها ایجاد کند. تشخیص به‌موقع و درمان دقیق و مناسب به روند بهبودی کمک میکند و از سگ در برابر آسیب‌های جدی‌تر محافظت خواهد کرد.
در صورتی که عفونت برای مدت طولانی درمان نشود، ممکن است باعث از دست رفتن بینایی سگ شود. بنابراین، لازم است با مشاهده علائم بیماری، بلافاصله نسبت به درمان اقدام کنید.
البته پیشنهاد می‌کنیم برای بررسی عفونت‌های سگ، از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر می‌خواهید علائم عفونت سگ به شکل دقیق‌تری بررسی شود اما نمی‌توانید به کلینیک دامپزشکی مراجعه کنید، بهتر است از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
درمان عفونت چشم سگ
اگر عفونت چشم سگ به‌موقع تشخیص داده شود و هنوز در مراحل اولیه باشد، می‌توان آن را به روشهای خانگی درمان کرد. اما اگر عفونت زیاد باشد، حتماً باید به دامپزشک مراجعه کرد تا در صورت نیاز دارو تجویز شود. داروهایی که برای عفونت چشم سگ تجویز می‌شود انواع مختلفی دارد. برای مثال می‌تواند قرص، قطره یا پماد باشد که با توجه به نوع عفونت و شدت بیماری، مراحل درمانی توسط دامپزشک تعیین می‌شود تا زمانی که بهبودی کامل حاصل شود.
درمان خانگی
درمان خانگی در مراحل اولیه بیماری معمولاً مؤثر واقع می‌شود و بعد از یکی دو روز می‌توان علائم بهبودی را مشاهده کرد. اگر متوجه شدید که سگ شما دچار عفونت چشمی شده است، روشهای زیر را امتحان کنید و اگر بهبودی حاصل نشد، به دامپزشک مراجعه کنید.
در نظر داشته باشید که ایجاد یک محیط تمیز و بهداشتی می‌تواند کمک زیادی به حفظ سلامت حیوان خانگی داشته باشد. در صورت مشاهده عفونت چشمی، محل زندگی سگ را مدام ضدعفونی کنید و برای درآوردن ترشحات چشم او از دستکش استفاده کنید.
۱. کمپرس آب گرم
از یک حوله گرم و مرطوب برای گذاشتن روی چشم و اطراف آن استفاده کنید. با این کار تورم و التهاب اطراف چشم کمتر می‌شود و ترشحات چشم را نرم میکند تا پاک کردن آن از گوشه چشم راحت‌تر باشد.
۲. محلول نمکی چشم
محلول نمکی چشم مانند سرم شست‌‌وشو عمل میکند و ترشحات چشم سگ را نیز کاهش می‌دهد. از یک دستمال تمیز یا گاز استریل استفاده کنید که در محلول نمکی قرار داده‌اید. نوک آن را جمع کنید و به آرامی گوشه چشم سگ قرار دهید و ترشحات چشم او را پاک کنید.
اگر سرم نمکی در دسترس شما نیست، می‌توانید خودتان آن را درست کنید. یک قاشق چای‌خوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کنید و محلول نمکی درست کنید.
۳. چای بابونه
چای بابونه خاصیت ضد التهاب و ضد آلرژی دارد. چای را دم کنید و بگذارید سرد شود. سپس یک دستمال تمیز را در آن قرار دهید و آن را مانند کمپرس روی چشمان بسته سگ خود قرار دهید. ورم و التهاب اطراف چشم برطرف می‌شود و خارش چشم را کنترل میکند. همچنین جلوی ترشحات چشم سگ را می‌گیرد.
۴. قطره آنتی بیوتیک
اگر عفونت چشم سگ به دلیل باکتری باشد، استفاده از قطره آنتی بیوتیک می‌تواند به بهبود آن کمک کند. بهترین گزینه قطره کلرامفنیکل است که برای عفونت ملتحمه چشم استفاده می‌شود.
این قطره را باید طبق دستور مصرف کنید و در چشم سگ بریزید. این کار را تا زمان بهبودی کامل ادامه دهید. قطره آنتی بیوتیک با مهار رشد باکتری‌ها، به درمان بیماری و کاهش علائم التهاب کمک میکند.
در صورتی که موارد فوق را امتحان کردید و بهبودی حاصل نشد یا اگر سگ شما علائمی مانند تب و بی‌حالی داشت، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
درمان توسط دامپزشک
با در نظر گرفتن نوع عفونت چشم و علت آن، دامپزشک می‌تواند ترکیبی از داورهای موضعی و خوراکی را برای سگ تجویز کند. در موارد شدیدتر هم ممکن است عمل جراحی روی چشم انجام شود. در ادامه به برخی از روشهای درمان بالینی عفونت چشم سگ اشاره کرد‌ه‌ایم.
۱. قطره آنتی بیوتیک، ضد قارچ یا ضد ویروس
این داروها جلوی رشد میکروارگانیسم‌های مضری را که باعث ایجاد عفونت می‌شود می‌گیرد و به صورت قطره چشمی مانند «نئومایسین» (Neomycin)، «پلی‌میکسین B» یا «باسیتراسین» (Bacitracin) موجود است.
این داروها برای عفونت باکتریایی تجویز می‌شود. «ناتامایسین» (Natamycin) هم یکی از داروهای ضد قارچ است که برای عفونت چشمی استفاده می‌شود و برای درمان عفونت ویروسی قطره چشمی «یدوکسورین» (Idoxuridine) کاربرد دارد. اما طریقه مصرف آن‌ها را دامپزشک مشخص میکند.
۲. داروهای ضد التهاب
قطره چشمی استروئیدی مانند «پردنیزولون» (Prednisolone) یا «دگزامتازون» (Dexamethasone) باعث کاهش التهاب چشم و تورم می‌شوند. قطره‌های غیر استروئیدی ضد التهاب با علامت اختصاری NSAID نیز به کاهش تورم و قرمزی کمک می‌کنند و عوارض جانبی کمتری هم در مقایسه با قطره‌های استروئیدی دارند.
۳. پماد چشمی
برخی از پمادها برای درمان عفونت چشم سگ تجویز می‌شود، اما برای درمان ابتدا باید نوع عفونت و علت آن توسط دامپزشک تشخیص داده شود. سپس به کمک پمادهای آنتی بیوتیک درمان عفونت باکتریایی انجام شود تا روند بهبود بیماری را تسریع کند. طریقه استفاده از پماد چشمی را در ادامه توضیح داده‌ایم.
- ابتدا دست‌های خود را بشویید تا از انتقال باکتری و سایر عوامل بیماری‌زا به چشم سگ جلوگیری کند.
- سپس پماد را بین دو انگشت شست و اشاره گرم کنید تا استعمال آن راحت‌تر باشد.
- سر حیوان را به عقب خم کنید و پلک پایین چشم او را به طرف پایین بکشید.
- پماد را داخل پلک پایین بمالید.
- پلک را ببندید تا پماد به طور کامل داخل چشم پخش شود.
- چند دقیقه‌ای زمان بدهید تا پماد جذب شود.
- طبق دستور دامپزشک تا زمان بهبودی کامل این عمل را تکرار کنید.
- در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی مانند سوزش یا خارش و قرمزی، دامپزشک را در جریان قرار دهید.
۴. اشک مصنوعی
اشک مصنوعی هم به صورت قطره و هم پماد چشمی موجود است که باعث تحریک ایجاد اشک طبیعی چشم سگ می‌شود تا رطوبت چشم را حفظ کند. برای سگ‌هایی که از خشکی چشم رنج می‌برند، داروهایی مانند «سیکلوسپورین» (Cyclosporine) یا «تاکرولیموس» (Tacrolimus) تجویز می‌شود که باعث تحریک غدد اشکی می‌شوند.
۵. عمل جراحی
اگر عفونت چشم سگ مدت زیادی ادامه پیدا کند یا بر اثر ورود جسم خارجی ایجاد شده باشد و به هیچ روشی از چشم بیرون نیاید، باید سگ تحت عمل جراحی قرار بگیرد. عمل جراحی چشم برای ناحیه‌ای که درگیر عفونت شده انجام می‌شود و طی آن دامپزشک جسم خارجی را بیرون می‌آورد. مراقبت‌های بعد از عمل هم اهمیت زیادی در بهبودی زودتر سگ دارد.
البته پیشنهاد می‌کنیم برای درمان، از مشاوره دامپزشکی آنلاین زی پت استفاده کنید. علاوه بر این، اگر می‌خواهید معاینات تخصصی درمان بدون مراجعه به کلینیک انجام شود، این امکان وجود دارد که از خدمات ویزیت در منزل زی پت استفاده کنید.
پیشگیری از عفونت چشم سگ
بهترین راه برای محافظت از سگ در برابر بیماری‌ها، پیشگیری است. به منظور جلوگیری از ایجاد عفونت در چشم سگ، رعایت نکات بهداشتی، ایجاد محیطی امن و تضمین وضعیت عمومی سگ از موارد مهمی است که باید مدنظر داشته باشید. در ادامه به برخی از روشهای پیشگیری از ابتلا به عفونت سگ اشاره می‌کنیم.
- تمیز کردن به طور مداوم: خیلی آرام ترشحات چشم سگ یا قی را از کنار چشم او پاک کنید. برای این کار حتماً از دستمال مرطوب یا استریل استفاده کنید و فشاری به چشم سگ ایجاد نکنید. حواستان باشد که از یک دستمال برای تمیز کردن هر دو چشم استفاده نکنید، چون اگر یکی از چشم‌ها عفونت کرده باشد و شما آن را پاک کنید، عفونت روی دستمال می‌ماند و به محض تمیز کردن چشم دیگر، آن چشم هم عفونی می‌شود.
- کوتاه کردن موهای اطراف چشم: سعی کنید همیشه و به طور منظم موهای دور چشم سگ را تمیز کنید تا محیطی برای ایجاد آلودگی و رشد ویروس و باکتری ایجاد نشود.
- استفاده از شامپوی ضد اشک: وقتی سگ را حمام می‌کنید، مراقب باشید که از شامپوی ضد حساسیت و بدون اشک استفاده کنید و سعی کنید آن را به چشم سگ نزنید.
- ایجاد یک محیط امن: محیطی که مواد حساسیت‌زا و آلاینده آن کم باشد، محیط امنی برای سگ است. سعی کنید سگ را در محیطی نگه دارید که هوای تمیزی دارد، عاری از گرد و خاک است و از تهویه خوبی هم برخوردار است تا عوامل ایجاد بیماریهای عفونی به حداقل برسد. همچنین اتاق بازی او را از اشیاء نوک‌تیز و آلوده پاک کنید.
- استفاده از قطره پاک‌کننده چشم: زمانی که سگ به عفونت چشمی مبتلا می‌شود، دامپزشک می‌تواند با تشخیص نوع عفونت و شدت آن قطره چشمی تجویز کند. برای پیشگیری از عفونت چشم سگ و خشکی چشم، استفاده از قطره تمیزکننده را در برنامه مراقبت از سگ خود قرار دهید.
- رژیم غذایی متعادل: یک رژیم غذایی خوب که به تقویت سیستم ایمنی کمک کند، جلوی ابتلا به بسیاری از بیماریهای عفونی را می‌گیرد، چون وقتی بدن ضعیف می‌شود، ویروس و باکتری شرایط را برای ورود به بدن میزبان مناسب می‌دانند و احتمال ابتلا به بیماریهای عفونی افزایش پیدا میکند.
- معاینه روزانه چشم: بهتر است هر روز چشم سگ خود را معاینه کنید تا در صورت مشاهده هر نوع علائم غیرعادی مانند افزایش ترشحات یا قرمزی و التهاب، دامپزشک را در جریان قرار دهید.
- استفاده از قطره اشک مصنوعی: در مواقعی که سگ با خشکی چشم یا بسته شدن غدد اشکی درگیر است، قطره اشک مصنوعی می‌تواند این مشکل را رفع کند و احتمال ابتلا به عفونت چشمی را کاهش دهد.
- گردنبند الیزابت: این گردنبند به عنوان محافظی برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی و مواد آلرژیک به داخل چشم سگ عمل میکند و خطر ابتلا به عفونت ناشی از آن‌ها را به حداقل می‌رساند.
- قرنطینه کردن سگ: چون عفونت یک بیماری مسری است، بهتر است به محض مشاهده علائم، سگ خود را قرنطینه کنید تا احتمال سرایت آن به سگ‌های دیگر کاهش یابد.
چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
عفونت چشم سگ بیماری خطرناکی نیست و خیلی زود درمان می‌شود، اما گاهی ممکن است مشکلات جدی برای سگ ایجاد کند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً به دامپزشک مراجعه کنید تا جلوی خطرات احتمالی را بگیرید.
- تغییرات رفتاری در سگ مانند ضعف، بی‌حالی و خستگی
- ترشحات غیرطبیعی از چشم (زرد و سبز)
- خارش بیش از حد چشم
- قرمزی و التهاب زیاد
- کاهش دید
- عدم بهبود علائم با روشهای درمان خانگی
جمع‌بندی
در این مقاله علت عفونت چشم سگ را بررسی کردیم و به این نکته پرداختیم که به عنوان صاحب سگ لازم است با علائم عفونت چشمی آشنا شویم تا در صورت مشاهده نسبت به درمان آن هر چه سریع‌تر اقدام کنیم.
علاوه بر این، به روشهای پیشگیری از این بیماری اشاره کردیم و انواع راه‌های درمانی را برای آن نام بردیم. در کل، عفونت چشم سگ را نمی‌توان در دسته بیماریهای خطرناک قرار داد، اما با آگاهی از روشهای درمانی و تشخیص درست، می‌توانیم تا حد زیادی جلوی ابتلا به آن و انتقال به سایر سگ‌ها را بگیریم.