ملاحظه: اگر به فکر بارداری سگ خود هستید، لطفاً با دامپزشک خود تماس بگیرید تا مراحل مهمی را که برای تضمین تولید ایمن و سالم انجام داده می‌شوند، بررسی کنید. علاوه بر این، بهتر است که سگهای ماده که بیش از بیست روز حامله هستندواکسینه نشوند.
همانند انسان‌ها که نیاز به مراجعه به پزشک در طول بارداری دارند، سگها هم نیاز به مراقبت دامپزشکی قبل، در طی و پس از بارداری دارند.
اگر سگ شما باردار است، این راهنما به شما می‌آموزد که چگونه یک منطقه برای زایمان (زایمان) آماده کنید، چه غذایی به سگهای باردار بدهید، چه چیزی در طول فرآیند زایمان انتظار داشته باشید و چگونه مراقبت پس از زایمان را انجام دهید.
نشانه‌های بارداری سگ
در چند هفته اول، ممکن است تغییراتی در رفتار سگ شما مشاهده نشود. برخی از سگهای باردار به نظر می‌رسد که خسته‌تر هستند، برخی ممکن است استفراغ کنند و برخی دیگر ممکن است کمتر بخورند. ممکن است متوجه شوید که سگ شما وزن اضافی می‌گیرد و پستان‌هایش رشد کرده اند. در دوران پایانی بارداری، بسیاری از سگها رفتاری مشابه ساختن لانه از خود نشان می‌دهند، مانند کشیدن پتوها به مکانی امن و ترتیب وسایل.
لازم به ذکر است که توسعه پستان و تغییرات رنگی میتواند همچنین در سگهای ماده غیرباردار در این زمان رخ دهد، به دلیل تغییرات طبیعی هورمونی یا آبستن های کاذب.
چگونه بفهمم که سگ من باردار است؟
روش‌های تایید بارداری عبارت‌اند از:
- سونوگرافی بارداری سگ که باید در حدود روز 25 تا 28 بارداری انجام شود.
- تست‌های خونی برای تشخیص بارداری وجود دارند؛ با این حال، آنها روش معتبری برای تایید بارداری نیستند.
بعضی از دامپزشکان ممکن است بتوانند با لمس شکم سگ، بارداری را تشخیص دهند، اما این روش نیز نادرست است و ممکن است برای جنین‌های در حال توسعه خطرناک باشد.
برای اطلاعات بیشتر در مورد روش‌های تایید بارداری، با دامپزشک خود مشورت کنید.
به طور کلی، هورمون‌های سگ ماده بعد از چرخه‌ی حرارتی بسیار شبیه به هم هستند. به دلیل این هورمون‌ها، حاملگی کاذب این امکان را به سگهای غیر باردار می‌دهد که علائمی مانند افزایش شیردهی و تغییرات در رفتار مادرانه را نشان دهند. این تغییرات به هورمون‌ها مربوط بوده و به طور معمول به تنهایی یا با مداخله پزشکی کمتری به طور کامل برطرف می‌شوند.
مدت بارداری سگ چقدر است؟
مدت بارداری سگ (یا دوره‌ی بارداری) حدود ۶۳ روز از زمان تخم‌گذاری یا بیش از دو ماه است. تخم‌گذاری توسط نظارت بر هورمون‌های پروژسترون و هورمون لوتئینیزه کننده (LH) تعیین می‌شود.
با تعیین روز تخم‌گذاری، دامپزشک میتواند تاریخ تولد را در بازه‌ای به عرض سه روز مشخص کند. اگر زمان‌بندی تخم‌گذاری انجام نشود، تاریخ تخم‌گذاری سگ به طور گسترده‌ای ناشناخته خواهد بود و تاریخ تولد ممکن است از ۵۸ تا ۶۸ روز پس از تولید جنین متغیر باشد.
قبل از اقدام، باید یک دامپزشک ماده‌ی سگی که قرار است باروری کند را معاینه کند تا وضعیت فیزیکی و سلامت جسمانی او برای بارداری تعیین شود. ماده‌ی باردار باید میانه و انتهای بارداری دوباره توسط یک دامپزشک معاینه شود تا تشخیص بارداری، آزمون‌های سلامت، و برنامه‌ریزی برای زمان تولد (whelping) انجام شود.
چه غذایی باید به سگ های باردار بدهید
بسیاری از سگهای باردار در چند هفته‌ی آخر دوره‌ی بارداری خود باید به یک رژیم غذایی با انرژی بالاتر منتقل شوند، به ویژه سگ‌هایی که در دسته‌های بزرگ هستند. این رژیم غذایی باید یک رژیم غذایی تجاری با نشانهای بارداری و شیردهی یا یک رژیم غذایی با نشانهایی برای توله‌ها باشد.
علاوه بر این، چندین نوع رژیم غذایی با کیفیت بالا و با نشانهای تجاری برای سگهای باردار موجود است که توصیه‌های دامپزشکی دارند، مانند رژیم غذایی خشک. از دامپزشک خود در مورد رژیم غذایی مناسب برای سگ باردار یا شیردهی‌کننده‌ای که دارید، سوال کنید. سگهای باردار و شیرده باید تا زمان ترکیب غذا با توله‌ها از این رژیم غذایی با انرژی بالا استفاده کنند.
مهم است که توجه داشته باشید که رژیم‌های غذایی طراحی شده برای نژادهای بزرگ به طور عمومی برای سگهای باردار و شیرده توصیه نمی‌شوند به دلیل محتوای متفاوت ویتامینی، معدنی و انرژی‌ای که دارند. رژیم‌های غذایی خام نیز به دلیل احتمال بالای ابتلا به عفونت‌هایی که می‌توانند منجر به سقط جنین یا خسارت جنینی شوند، توصیه نمی‌شوند.
این موارد بهداشتی را برای سگهای باردار در نظر بگیرید
انگل‌تراپی
بهتر است قبل از دوره بارداری سگ خود را انگل تراپی کنید تا هیچ انگلی از مادر به جنین منتقل نشود.
این عمل باید طبق یک دستورالعمل منظم انجام شود.
واکسن ها
سگ‌هایی که از مدت زمان بارداری آن ها بیست روز گذشته بهتر است که واکسن دریافت نکنند.
پس بهتر است که قبل از بارداری حتما واکسیناسیون انجام شود اگر که از اخرین واکسن دریافتی مدت زیادی گذشته است.
با دامپزشک خود در مراجعه قبل از تولید برای تعیین وضعیت واکسیناسیون مشورت کنید.
چگونه برای زایمان سگ آماده باشیم؟
بسیاری از سگها به طور طبیعی زایمان می‌کنند. با این حال، برخی از نژادها، مانند سگهای بولداگ انگلیسی، سگهای بولداگ فرانسوی و سگهای دیگر با بینی کوتاه، به طور معمول نمی‌توانند به طور معمول زایمان کنند. در این موارد معمولاً باید عمل جراحی سزارین برنامه‌ریزی شود، بنابراین همکاری نزدیک با دامپزشک شما ضروری است.
برای سگ هایی که به طور طبیعی می‌زایند، در آخرین ماه‌های بارداری سگ خود باید یک منطقه اختصاصی برای تولید فراهم کنند. این منطقه باید گرم و راحت باشد، و سگ شما باید بتواند راحت داخل و خارج شود و همچنین توله‌ها را در آن محدوده نگه دارد.
همچنین برای جلوگیری از عفونت هرپس‌ویروس، حیوان ماده باید سه هفته قبل از زایمان و سه هفته پس از زایش از سایر سگها جدا شود. این ویروس به ندرت در سگهای بالغ بیماری ایجاد می‌کند اما میتواند برای توله‌ها مرگبار باشد.
زمان مورد نیاز برای زایمان سگها
در زایمان سگ سه مرحله وجود دارد. تنگ شدن در مرحله اول میتواند تا 12 ساعت طول بکشد. توله‌ها معمولاً در فواصل زمانی 30 تا 60 دقیقه‌ای متولد می‌شوند، اما سگ ماده ممکن است بین توله‌ها وقفه‌ای داشته باشد که ممکن است تا دو ساعت یا حتی بیشتر طول بکشد.
مرحله اولگشاد شدن گردنه رحم و آغاز فرایند زایمان است.
در این مرحله، سگ شما احساس نا آرامی می‌کند و بی‌اختیار تنفس های سخت می‌کند، کنده‌کاری می‌کند و گاهی حتی استفراغ می‌کند. احتمالاً از غذا دست برمی‌دارد. این مرحله ممکن است تا 12 ساعت طول بکشد.
مرحله دوم زایمان سگ با حرکات دودی رحمی قوی‌تر و متناوب‌تر آغاز می‌شود که در نهایت به زایمان یک توله منجر می‌شود. پس از هر 30 تا 60 دقیقه یک تولهبه دنیا می‌آید و معمولاً مادر حدود 10 تا 15 دقیقه به شدت تلاش می‌کند. انتظار داشته باشید برخی از توله ها با دم به دنیا بیایند، چرا که این موضوع برای سگها عادی است.
معمولی است که مادر در طول فرآیند زایمان استراحت کند، اما مهم است بدانید کی نگران باشید و با دامپزشک تماس بگیرید. علائم نگرانی عبارتند از:
- اگر سگ شما بیش از 30 دقیقه به شدت تلاش کند
- اگر او بیش از چهار ساعت استراحت کند
- اگر جنین در کانال زایش باشد و تا 30 دقیقه پس از آن توله به دنیا نیاید
- اگر تمام توله ها در مدت 24 ساعت به دنیا نیامده باشند
- اگر مادر به نظر می‌رسد در درد شدیدی باشد
مرحله سوم زایمان شامل عبور از تمامی مراحل گفته شده میباشد و توله ها به طور کامل متولد شده اند و از کانال رحم عبور کرده اند.
تعداد توله هایی که یک سگ میتواند داشته باشد
تعداد متوسط توله ها در یک زایمان وابسته به نژاد به طور گسترده‌ای متغیر است.
تعداد متوسط توله ها عموماً شش تا هشت عدد است، اما برخی از نژادهای سگ بزرگ شناخته شده‌اند که تعداد بسیار زیادی توله به دنیا آورده‌اند! نژادهای کوچک ممکن است یک تا پنج توله داشته باشند.
سگ‌هایی که فقط یک یا دو توله دارند، ممکن است به طور خودبخود به زایمان نروند و ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند. بارداری‌های تک‌تخمی و نژادهای سگی که به طور معمول به صورت طبیعی زایمان نمی‌کنند، ممکن است نیاز به عمل جراحی برنامه‌ریزی شده داشته باشند که باید به موقع برای آن با دامپزشک خود مشورت کنید.
در هفته اخر بارداری باید سونوگرافی انجام شود تا تعداد دقیق توله ها و اینکه مادر میتواند طبیعی زایمان کند یا با سزارین مشخص شود.
پس از تولد یک کودک سگ، باید چه کارهایی انجام دهید؟
کودکان با یک غشای جنینی محافظتی به دنیا می‌آیند که معمولاً مادر بلافاصله پس از تولد آن را برداشت می‌کند. اگر او این پوشش را بر ندارد، شما باید به صورت دستی آن را برداشت کنید تا کودک را به تنفس تحریک کنید.
غشای جنینی را شکسته، مایعات از بینی‌های کودک را پاک کنید، دهان را با سر به پایین باز کرده و مایعات باقی‌مانده را پاک کنید. سپس با یک حوله با انعطاف طراحی شده تن کودک را با انعطاف دستمال تحریک به تنفس کنید.
اگر نوار ناف طی تولد یا توسط مادر برش نشود، ممکن است نیاز به برش آن داشته باشید. اما مراقب باشید که روی نوار ناف کشیده نشود، زیرا ممکن است باعث صدمه دیدن اعضای داخلی کودک شود.
مشکلاتی که باید به آن ها پس از تولد سگ‌هایتان توجه کنید
در زیر، برخی از مواردی که پس از تولد کودکان باید انتظار داشته باشید و مواردی را که باید پس از تولد کودکان نظارت کنید، آمده است.
ترشح واژنی
ترشح واژنی ممکن است به مقدار کم تا هشت هفته پس از تولد کودکان برای سگها ادامه یابد. این ترشح به طور معمول به رنگ سیاه قرمزی ظاهر می شود چرا که اصولاً از خون قدیمی تشکیل شده است. البته که این ترشحات نباید چرکی باشند و یا بوی شدیدی بدهند.
اگر ترشح خیلی خونی باشد، بو داشته باشد یا مانند پیوند به نظر برسد، بهتر است سگ شما در اسرع وقت توسط دامپزشک خود مورد بررسی قرار گیرد. اگر ترشح کمی کمتر شود ولی ناگهان بدتر شود، این نیز ممکن است نشانه ای باشد که سگ خود را برای بررسی معاینه کنید.
تب
تا بعد از تولد همچنان دمای سگ خود را اندازه بگیرید، چرا که عفونت ها پس از تولد معمولی هستند.
التهاب رحم
متریتیس یا التهاب رحم ممکن است رخ دهد زمانی که پلاسنتا در داخل مانده باشد یا در زمان تولد آسیبی وارد شود. اگر علائم زیر را مشاهده کردید، به اسرع وقت با دامپزشک خود تماس بگیرید:
- تب
- عدم اشتها
- ترشح واژنی بد بو
- عدم علاقه به توله‌ها
- کمبود تولید شیر
کاهش سطح کلسیم خون
بارداری و هفته‌های پس از تولد ممکن است اکلمپسی را ایجاد کند. این وضعیت ناشی از ناتوانی بدن مادر در تأمین نیازهای کلسیم برای لاکتیشن است. اکلمپسی معمولاً در نژادهای کوچک تر دیده می‌شود، و مصرف کلسیم در دوران بارداری ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
سگهای مبتلا به این بیماری علائمی مانند ناآرامی، رفتارهای مادرانه غیرطبیعی، خارش در صورت و بینی، تشنج عضلانی، گام رفتن سفت و حتی تشنج‌ها تجربه خواهند کرد. اگر هر یک از این رفتارها را مشاهده کردید، ممکن است اکلمپسی باشد و باید در اسرع وقت با دامپزشک تماس بگیرید، زیرا اکلمپسی میتواند مرگبار باشد.
مهم است که در دوران بارداری از مکمل‌های کلسیم خودداری کنید، زیرا ممکن است تأثیر معکوس و شدیدی در دوران لاکتیشن داشته باشد. به جای اینکه کلسیم را در دوران بارداری مصرف کنید، با دامپزشک خود در مورد مقادیر مکمل کلسیم صحبت کنید.
التهاب بافت های پستانی
مستایتیس یا التهاب بافت‌های پستانی، وقتی بافت‌های پستانی سفت، قرمز و دردناک شده و ناشی از عفونت شوند، اتفاق می‌افتد.
ممکن است مادر در حین شیردهی درد و ناراحتی داشته باشد، اما بچه‌ها باید ادامه دهند تا بتوانند به کاهش تورم و دفع مواد عفونی کمک کنند. برای بچه‌ها شیر دادن به این غدد حتی در حضور عفونت صدمه‌آور نیست، اما غدد باید به سرعت ارزیابی شوند.
اگر مشکوک به ابتلا به مستایتیس در سگ خود هستید، با دامپزشک خود تماس بگیرید، زیرا احتمالاً نیاز به درمان دارد.
کم شیری
کم‌شیری (Agalactia) هنگامی رخ می‌دهد که شیر مادر تولید نشود. اگر بچه‌ها به خوبی شیر مادر را می گیرند اما هیچ شیری دریافت نمی‌کنند، مهم است به دامپزشک مراجعه کنید.
شیر اولیه یا کلوسترم، مواد مغذی و آنتی‌بادی‌های ضروری را از مادر به بچه‌ها ارائه می‌دهد تا به ساخت دفاع طبیعی آنها در برابر عفونت‌ها کمک کند. اگر آنها این مواد ضروری را در 24 ساعت اول زندگی دریافت نکنند، نیاز به مراقبت‌های دامپزشکی اضافی دارند و احتمالاً رشد صحیحی نخواهند داشت.
مراقبت‌های پس از زایمان
در اینجا مراحلی که باید در مراقبت پس از زایمان، تغذیه، و شیرده ای بدانید آمده است.
نگه داشتن سگ خود در یک رژیم غذایی با کالری بالا
سگ شما باید تا زمانی که نوزادها را تغذیه می‌کند، رژیم غذایی با کالری بالا (برای بارداری یا نوزاد) را حفظ کند. مطمئن شوید که همیشه غذا و آب تازه در دسترس داشته باشد.
ایجاد یک فضای خصوصی برای سگ و توله‌ها
سگ مادر و نوزادهایش را در یک منطقه تمیز، آرام و خلوت در خانه نگه دارید. اگر دور و بر او خیلی شلوغ باشد، ممکن است تنش‌زا و باعث نادیده‌گرفتن نوزادها شود. همچنین، یک فضای ایمن فراهم کنید که او بتواند استراحت کند اما همچنان به راحتی به آنها دسترسی داشته باشد.
نظارت بر تغذیه توله‌ها
نوزادهای تازه متولد شده باید هر یک تا دو ساعت یک بار شیر مادر را بنوشند، بنابراین سگ شما احتمالاً برای یک یا دو هفته اول به صورت مداوم با آنها خواهد بود. اگر فکر می‌کنید که سگ شما ممکن است شیر تولید نکند یا به نوزادها اجازه شیرخواری ندهد، با دامپزشک خود تماس بگیرید.
در طی دوره شیردهی (شیردهی)، استفاده از داروها و واکسن‌ها باید تا زمان تایید دامپزشک خود اجتناب شود.
اگر سگ شما به نظر بیمار می آید، با دامپزشک خود تماس بگیرید
گروه ما در هر ساعتی از شب میتواند برای ویزیت در محل به شما کمک کند تا از استرس پت شما و همینطور خود شما کاهش دهد.
مقالات مجله زی‌پت را مطالعه کنید
-
بارداری، زایمان و مراقبت پس از زایمان سگ: راهنمای کامل
ملاحظه: اگر به فکر بارداری سگ خود هستید، لطفاً با دامپزشک خود تماس بگیرید تا مراحل مهمی را که برای تضمین تولید ایمن و سالم انجام داده می‌شوند، بررسی کنید. علاوه بر این، بهتر است که سگهای ماده که بیش از بیست روز حامله هستندواکسینه نشوند. همانند انسان‌ها که نیاز به مراجعه به پزشک در…